الناز حنیف نژاد - دانشجوی کارشناسی ارشد معماری، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد بین الملل، واحد جلفا، گروه هنرو معماری، جلفا، ایران
سعید ظروفچی - استاد معماری، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد بین الملل، واحد جلفا، گروه هنر و معماری، جلفا، ایران
نسیم نجفقلی پورکلانتری - دانشجوی دکتری معماری، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات تهران، گروه هنر و معماری، تهران، ایران

زیبایی از مقوله هایی است که همواره مورد توجه هنرمندان، فلاسفه و نظریه پردازان بوده است و هر یک نسبت به شرایط فرهنگی اجتماعی زمان خود تعریفی از آن ارائه کرده اند. زیبایی شناسی هنر اسلامی از یک طرف محصول غور و تفحص علما و فلاسفه اسلامی، مانند غزالی، فارابی ، ابن سینا و دیگران در آیات و احادیث است و از سوی دیگر نتیجه نوعی درک شهودی و عمل هنرمندانی است که مغروق در فضای ایمان و اندیشه اسلامی می زیستند. معماران ایرانی همواره اصول زیبایی شناسی را در نظر داشته اند و سعی نموده اند تناسباتی را به کار گیرند تا به وسیله آن تعادل، هماهنگی و نظم را در پیکره ساختمان بیافرینند. هندسه همواره به عنوان یکی از عوامل شاخص و اثرگذار در شکل گیری و خلق فضای معماری ایرانی حضور داشته است. در این مقاله ضمن تبیین واژه زیبایی از دیدگاه نظریه پردازان و فیلسوفان، مولفه های زیبایی شناسی در معماری ایرانی بیان شده، در مراحل بعد زیبایی شناسی از دیدگاه هندسه ایرانی مورد بررسی قرار گرفته است. روش تحقیق از نوع توصیفی _ تحلیلی می باشد. و اطلاعات مورد نیاز به روش کتابخانه ای به دست آمده است. نتایج این پژوهش گویای وجود شاخصه های زیبایی همچون هماهنگی، تناسب، تعادل، تقارن و ... در معماری ایرانی می باشد.

معماری ایرانی، زیبایی شناسی، هندسه، زیبایی شناسی هندسی