مریم تاتاری - عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد شیروان
رصا عباسی علی کمر - کارشناس ارشد موسسه تحقیقات دیم شمال خراسان (شهرستان شیروان )

به منظور بررسی اثرتراکمهای مختلف کشت مخلوط زیره سبز و نخود بر شاخصهای رشدی وعملکرد نخود آزمایشی در سال زراعی 82-81 در مزرعه آموزشی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی اجرا شد . آزمایش در قالب طرح نواری با پایه بلوکهای کامل تصادفی با چهار تکرار انجام گرفت. کرتهای اصلی شامل دو تیمار روشهای کنترل علفهای هرز ( I- یک بار وجین در مرحله سبز شدن II-بدون وجین ) و کرتهای فرعی شامل پنج تراکم مختلف نخود و زیره سبز (I- 120 بوته در مترمربع زیره سبز بدون نخود. II - 90 بوته در مترمربع زیره سبز + 15 بوته در مترمربع نخود. III - 60 بوته در مترمربع زیره سبز+ 30 بوته در مترمربع نخود. IV- 30 بوته در مترمربع زیره سبز + 45 بوته در متر مربع نخود. V- 60 بوته در مترمربع نخود بدون زیره سبز. ) بودند . نتایج نشان داد که روند شاخصهای رشدی در طول فصل رشد در هر دو گیاه بین تیمارهای یکبار کنترل هرز و عدم کنترل علف هرز از زمان وجین تفاوت معنی‌داری داشتند . کاهش شاخصهای رشدی با کاهش تراکم در هر دو گیاه قابل مشاهده بود که دلیل آن احتمالا کاهش تعداد بوته در متر مربع بوده است . در زیره سبز سرعت رشد محصول و شاخص سطح سبز و عملکرد از کشت مخلوط اثر مثبت گرفته بود ولی نخود در هیچ تراکمی اثر معنی داری که بتوان آنرا به کشت مخلوط نسبت داد نشان نداد. نسبت برابری زمین (LER) به عنوان مهمترین شاخص ارزیابی کشت مخلوط نشان از برتری تمام نسبتهای کشت مخلوط به کشت خاص داشت و نسبت تراکم 90 بوته در متر مربع زیره سبز همراه با 15 بوته در متر مربع نخود بیشترین اثرات مثبت را نشان داد.

زیره سبز, نخود, کشت مخلوط, علف هرز, تراکم, طرح نواری, شاخصهای رشدی, نسبت برابری زمین