الناز قانع - دانشجوی کارشناسی ارشد معماری-معماری ،دانشکده پردیس ، دانشگاه گیلان
حمیدرضا باحقیقت منگودهی - عضو هیئت علمی ،گروه معماری ، دانشکده معماری و هنر، دانشگاه گیلان
سیدجلیل میرپازل - عضو هیئت علمی ،گروه معماری ، دانشکده معماری و هنر، دانشگاه گیلان

معمار امروز ایران در دستیابی به جوهره بنیادین معماری بومی خویش با مشکلات زیادی روبروست.در معماری امروز مفهوم هویت دچار بحران گشته و بصورت مفهوم انتزاعی درآمده است ، به طوری که هنوز در سردرگمی میان برداشت سطحی از نگاهی حسرت آمیز به معماری بومی تا فریفتگی به الگوهای غربی به سر می برد؛ در این حین معماری بومی گیلان، نیز از این بحران بدور نیست. شکل گیری هر بنایی متاثر از عواملی چون عوامل اقلیمی، فرهنگی، اجتماعی، تکنولوژی، مصالح ساخت و... است که در کنار هم شکل یک بنا را میسازند. معماری و شکلگیری هریک از فضاهای خانه های بومی گیلان نیز تاثیرپذیری بسیاری از این عوامل دارد. از چگونگی تاثیر اقلیم بر معماری گیلان مطالعات بسیاری انجام شده است. آنچه کمتر به آن پردا خته شده نقش عوامل فرهنگی و اجتماعی در این میان است. این نوشتار سعی بر آن دارد تا عوامل فرهنگی و اجتماعی موثر بر شکلگیری فضاهای مهم معماری بومی گیلان را مورد توجه قرار دهد. به دلیل گسترده بودن مفاهیم فرهنگی وهویتی، هدف این نوشتار تمرکز بر جنبه هایی از هویت است که ارتباط نزدیکی با معماری یک بنا دارد. اطلاعات این مقاله بر اساس مطالعات کتابخانه ای گردآوری شده و روش تحقیق توصیفی- تحلیلی است. در این مقاله ابتدا تعاریفی که از صاحب نظران مختلف در رابطه با هویت آمده، ارائه میشود تا به جنبه هایی ازهویت در ارتباط با معماری و شیوه سکونت دست یابیم و در ادامه به عوامل فرهنگی موثر بر شکلگیری بناها و معماری بومی پرداخته می شود.نتایج حاصل نشان میدهد که پاسخ دهی به نیازهای اساسی، برونگرا یا درونگرا ، فرم بنا، نمادها و اقتصاد معیشتی و آداب و رسوم عواملی هستند که در شکل دهی به آداب سکونت مردم گیلان و در ادامه به وجود آمدن فضاهای زیستی آن تاثیرگذار هستند.

هویت، خانه، معماری بومی