یاسمن غلامی
سیدمحمدحسین ذاکری

امروزه اهمیت معماری بر هیچ کس پوشیده نیست، اما آنچه به عنوان یکی از مسائل مهم در میان جامعه ی علمی و متخصصان معماری مطرح می شود، کیفیت آموزش معماری است. صرف نظر از شرایط اجتماعی محیط آموزش، به دلیل آنکه بخش عمده ای از آموزش معماری مربوط به کسب تجربیات دیداری است، فراهم نمودن محیطی کالبدی که در آن امکان افزایش کسب این تجربیات میسر باشد، یک ضرورت است.در این مقاله، به شناسایی مسائل کیفی طراحی با محوریت تعیین اهداف طراحی، پرداخته شده است. از آنجا که بر اساس الگوی دانادورک، تعیین اهداف طراحی، یکی از حساس ترین و مهمترین مراحل در فرایند طراحی می باشد، نیاز است مسیری انتخاب شود که درستی آن قبلاً مورد آزمون قرار گرفته باشد. در این پژوهش، با شناسایی دانشگاه های برتر دنیا در زمینه آموزش معماری، مطالعاتی جهت شناسایی اهداف آموزشی آنها شده است تا از این طریق بتوان مسائل طراحی را از لابه لای آنها استخراج کرد. در این راستا با مراجعه به وبسایت دانشگاه ها و مطالب ذکر شده در مورد سیاست ها و هدف های آموزشی آن ها، لیستی از آنها تهیه شده است. سپس از طریق مقایسه ی تطبیقی آنها و شناسایی فصل مشترک ها و موارد پر تکرار، اهداف کلیدی، مورد شناسایی قرارگرفته اند تا در راستای برنامه دهی طراحی فضاهای کالبدی دانشکده های معماری مورد استفاده قرارگیرد. در نهایت با استفاده از الگوی دانادورک، اهداف طراحی، ضرورت های اجرایی و کانسپت های قابل ارائه شناسایی شده اند.در نتیجه ی این تحقیق، دو هدف کلان «پرورش خلاقیت و نوآوری دانشجویان» و دیگری «درک ارتباط تاریخ، تکنولوژی، فرهنگ، هنر و طبیعت با معماری»، مهمترین اهداف آموزشی دانشگاه های برتر معماری شناخته شدند و طبیعتاً در راستای برنامه دهی مطلوب طراحی دانشکده های معماری، طراحی محیطی کالبدی که زمینه ی بروز و تحقق این دو هدف کلان را فراهم کند، حایز اهمیت است. این هدفگذاری، گام اولیه در فرایند طراحی است که باید ضرورت های اجرایی و کانسپت های مرتبط با آنها نیز توسط طراحان مختلف، ارائه شود که برخی از آنها به عنوان نمونه در مقاله، مورد اشاره قرارگرفته است.

برنامه دهی معماری، طراحی دانشکده معماری، هدف گذاری، ضرورت های اجرایی، کانسپت