مهسا مویدی - دانشجوی دکتری علوم و صنایع غذایی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد سبزوار
محمدتقی گلمکانی - استادیار بخش علوم و صنایع غذایی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شیراز
سیدعلی مرتضوی - پروفسور گروه علوم و صنایع غذایی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد سبزوار، گروه علوم و صنایع غذایی
عبدالرضا آقاجانی - دانشگاه آزاد اسلامی، واحد محلات، محلات

برای تولید تجاری اسیدهای آمینه سه فرآیند مختلف وجود دارد. 1- استخراج اسیدهای آمینه از پروتئین هیدرولیز شده: این روش برای بدست آوردن L-لیزین،L -سیستئین،L -آسپارژین وL -تیروزین به کار می رود. 2- سنتز شیمیایی: تولید گلایسین، DL-آلانین،DL -متیونین وDL-تریپتوفان همیشه از طریق سنتز شیمیایی صورت می گیرد. 3- تولید میکروبیولوژیکی. برای تولید میکروبی سه روش وجود دارد. اولین روش تخمیر مستقیم اسیدهای آمینه های با استفاده از منابع گوناگون کربن نظیرگلوکز، فروکتوز، ملاس، نشاسته هیدرولیز شده، آلکانهای نرمال، اتانول گلیسرول استات، پروپیونات وغیره می باشد. روش دوم تبدیل ترکیبات حد واسط ارزان قیمت از طریق بیوسنتز می باشد. گلایسین را که ماده ارزان قیمتی است می توان به وسیله کورینه باکتریوم گلاسینوفیلوم به L-سرین تبدیل کرد. روش سوم استفاده ازآنزیمها یا سلولهای تثبیت شده می باشد، از این روش در تولید L-آلانین،L -آسپارتیک اسید، L-دوپا (دی هیدروکسی فنیل آلانین)،L -تریپتوفان و L-تیروزین استفاده میشود. درمورد کورینه باکتریوم گلوتامیکوم (تولید کننده بسیاری از اسید های آمینه) سیستم کلونینگی در دست اجرا است که می توان در بعضی از فرآیندهای تجاری DNA نوترکیب به عنوان میزبان جایگزین اشریشیاکلی گردد. میکروارگانیسم های تولیدکننده گلوتامیک اسید شامل کورینه باکتریوم گلوتامیکوم که مهمترین باکتری در تولید آن است، بروی باکتریوم فلاوم، آرتروباکتر و میکروباکتریوم می باشد. میکروارگانیسمهای تولیدکننده لیزین شامل کورینه باکتریوم، بروی باکتریوم، باسیلوس لایشنی فورمیس می باشد. میکروارگانیسمهای تولید کننده تریپتوفان باسیلوس سوبتیلیس و انتروباکتر کلواکه، بروی باکتریوم فلاوم که حداکثرمیزان را تولید می کند، کورینه باکتریوم گلوتامیکوم و اشرشیاکلی می باشد. با استفاده از روش میکروبی میتوان اسیدهای آمینه ضروری که یا در بدن ساخته نمی شوند و یا به مقدار کافی برای رفع نیازهای بدن تولید نمی شوند، استفاده کرد.

آمینو اسید، لیزین، تریپتوفان، بیوتکنولوژی