بررسی ارزش غذایی انواع حبوبات کشت شده دراستان لرستان.

حبوبات جایگاه ویژه ای در تأمین مواد غذایی بخصوص پروتئین مورد نیاز جامعه دارند. با توجه به اینکه امروزه یکی از دغدغه و ضروریات مهم جوامع بشری تامین غذا است و شاخص پیشرفت یا عقب ماندگی هر ملت به تامین منابع غذایی بخصوص منابع پروتئینی آن جامع بستگی دارد.امنیت غذایی هنگامی میسر می شود که تمهیداتی اندیشیده شود تا زمینه حداکثر بهره برداری بهینه از منابع خوراک موجود در کشور فراهم شود. و بتوان از ظرفیتهای بالقوه منابع آب و خاک موجود بیشترین استفاده را برای تولید خوراک به عمل آورد و این مهم مستلزم شناسایی منابع غذایی در هر یک از مناطق کشور است تا بتوان بر اساس این اطلاعات برنامه ریزی لازم را برای تامین خوراک مورد نیاز انجام داد. حبوبات علاوه برآنکه منبع غنی از پروتئینی به شمار میروند به بواسطه خاصیت تثبیت کنندگی ازت در خاک از نظر کمک به اصلاح وبهبود اراضی نیز حائز اهمیت فراوانی بخصوص در اراضی دیم می باشد. دانه و کاه این گیاهان بواسطه غنی بودن از لحاظ انرژی و پروتئین می تواند به عنوان منبع تأمین کننده انرژی و پروتئین خوراک دام و طیور نیز مورد استفاده قرار گیرند. سطح زیرکشت حبوبات در استان لرستان بالغ بر19450 هزار هکتار است که درمقایسه با کل کشور 458000 هزار هکتار تقریباٌ 5 درصد از سطح زیر کشت کشور را به خود اختصاص داده است .از این مقدار زمین زیرکشت حبوبات در استان سالانه در حدود 97467 تن انواع حبوبات شامل باقلا، نخود، عدس آبی و دیم، لوبیا قرمز، سفید، چتی،چشم بلبلی وماش بدست می‌آید که در این بین نخود، باقلا و انواع لوبیا به مقدار بیشتری کشت و برداشت می‌شوند. به منظور تعیین ارزش عذایی حبوبات در استان لرستان از تعداد134 نمونه از انواع حبوبات کشت شده در استان لرستان در سالهای 1373-1372 تهیه شد و به منظور تعیین ترکیبات شیمیایی مورد تجزیه شیمیایی قرار گرفت . انواع حبوبات مورد آزمایش به ترتیب عبارت بودند از لوبیا قرمز، سفید، چتی، چشم بلبلی، نخود، ماش، باقلاو عدس آبی ودیم که ترکیبات شیمیایی آنها بشرح جدول شماره دو است. براساس نتایج بدست آمده از این آزمایشات بیشترین میزان پروتئین در بین حبوبات کشت شده در استان لرستان با 24/17 درصد مربوط به نخود با پروتئینی معادل 24/17 و سپس به ترتیب لوبیای چتی، قرمز ، چشم بلبلی ، ماش لوبیای سفید، عدس آبی و دیم با (22/37، 21/21، 20/32، 21/8،20/67، 19/13، 19/12، 18.45 درصد) پروتئین قرار داشتند. نتلیج این آزمایشات نشان داد کمترین مقدار پروتئین اب رقمی معادل 18/45 درصد مربوط به عدس دیم است.بیشترین میزان انرژی خام اندازه گیری شده نیز به ترتیب مربوط به نخود، باقلا، لوبیای چتی،چشم بلبلی،عدس آبی و دیم و نهایتاٌ لوبیای سفید و قرمز بود.

Keywords:

حبوبات , تعیین ارزش غذایی , استان لرستان.