سید مجید الهی - استادیار گروه مدیریت دانشگاه بین المللی امام خمینی(ره)
زینب قاسمی واجارگاه - دانشجوی کارشناسی ارشد مدیریت صنعتی دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره)

از لحاظ مفهومی برنامه ریزی استراتژیک با تحول در تئوری های مدیریت همگامی دارد. مکاتب کلاسیک رفتاری و کمی مدیریت بر جنبه هایی از سازمان و عملکرد آن تأکید میکردند که توسط مدیریت قابل کنترل بود. مسایلی از قبیل برنامهریزی تولید، رفتار زیردستان، بهبود محیط کار، نقش گروه های غیررسمی در بازدهی کار، مدل های کمی تصمیم گیری و غیره. لیکن هرگز فضای سیاسی جامعه ، احساس افراد و نهادهای خارج از سازمان، مسأله اصلی آنها نبود. چرا که محیط از ثباتی نسبی برخوردار بود و چنین نیازی هم احساس نمی شد. به تدریج با رشد مستمر اقتصادی، اوضاع قابل اطمینان محیطی از میان رفت و تغییرات و حوادث شتابندهای در جهان اتفاق افتاد. لذا تغییرات و دگرگونی های سریع و پیچیده جامعه و تأثیر آن بر رشد و توسعه شرکتها موجب شد که مدیران توجه خود را به محیط سازمان معطوف گردانند و مفاهیمی مانند سیستم، اقتصاد، برنامهریزی بلند مدت، استراتژی و فرایند مدیریت استراتژیک مورد توجه صاحب نظران مدیریت قرار گیرد. این مفاهیم و نظریات پاسخ علم مدیریت به دگرگونی وتغییرات وسیع اقتصادی و اجتماعی بود. توجه به محیط، آگاهی از تاثیر متغیرهای محیطی و ارائه چشم اندازی از فعالیت آینده برای سازمانها، لزوم آمادگی برای برخورد با تغییرات مداوم را توجیه می کند. وجود عدم قطعیت های محیطی در مسایل سازمانی به لحاظ مبهم بودن و طبیعت احتمالی رخدادهای آتی و آمادگی سازمان ها جهت تغییر، برخوردی متفاوت با تغییر، نوع تصمیمات، عوامل جدید مؤثر بر تصمیم گیری و قطعیت در مورد تغییرات آینده، توجه به استفاده از مدل مدیریت استراتژیک را افزونتر میکند. هدف از بررسی عوامل خارجی این است که از فرصت هائی که می توان از آنها بهره برداری کرد و تهدیداتی را که می توان از آنها احتراز نمود یک فهرست نهائی تهیه شود. همان گونه که از مفهوم واژه نهائی استنباط می شود، بررسی عوامل خارجی با این هدف انجام نمی شودکه فهرست کاملی از هر عاملی که می تواند بر سازمان اثر بگذارد، تهیه شود؛ بلکه هدف شناسائی متغیرهای اصلی است که شرکت باید در برابر آنها واکنش عملی نشان دهد (توان نشان دادن چنین واکنشی دارد). شرکت ها باید بتوانند از طریق تدوین استراتژی ها در برابر این عوامل به صورت تدافعی یا تهاجمی واکنش نشان دهند، به گونه ای که از فرصت های پیش آمده در محیط خارج بهره برداری نمایند و اثرات ناشی از تهدیدات بالقوه این عوامل را به پائین ترین حد ممکن برسانند. در این مقاله سعی شده تا عوامل محیطی موثر بر شرکت چرم مصنوعی زنجان بررسی گردد و میزان اثرات هریک محاسبه و مقایسه گردد.

برنامه ریزی استراتژیک، عوامل محیطی، شرکت چرم زنجان