سجاد کیانی - کارشناس محیطزیست، شهرداری تویسرکان
واحد کیانی - مدرس دانشگاه پیام نور ایران
محمد حسن حسین زاده رابری - کارشناس محیط زیست، شهرداری هنزا

مهمترین اثرات فضای سبز در شهرها تعدیل دما، افزایش رطوبت نسبی، لطافت هوا، جذب گرد و غبار و تولید اکسیژن است به همین دلیل فضای سبز هر شهر به مثابه ریه های تنفسی آن شهر بشمار می رود. هدف تحقیق حاضر ارزیابی پارک و فضای سبز شهر نهاوند از دیدگاه بوم شناسی سیمای سرزمین بوده است؛ مطالعات میدانی نشان داد اتصالاکولوژیک بین پهروهای فضای سبز حاشیه جاده با پارک ها از بین رفته است که بهترین راهکار موجود اتصال پهروهای کمتر تحت دخالت انسان قرار گرفته (کاشت درخت در منطقه حایل) از طریق گذرگاه های اکولوژیک (دالان ها) وجلوگیری از تخریب بیشتر آنها است. بهترین راهکار موجود گسترش کاشت درختان کاهنده آلودگی صوتی مانند چنار،اقاقیا و به ویژه بلوط که بومی و سازگار با منطقه زاگرس مرکزی (نهاوند) است. نتایج نشان داد از نظر استاندارد جهانی (سرانه 30متر مربع فضای سبز) یعنی 30 میلیون متر مربع برای شهر نهاوند حدود 1/4 میلیون مترمربع کمبود پارک و فضای سبز در شهر نهاوند احساس می شود؛ از طرفی شهر نهاوند از توزیع مناسب فضای سبز برخوردار نیست به طوریکه ناحیه هایی در غرب شهر (شهرک دستغیب، جوادیه، گوشه، کوی حاجیان، کوی نبی شیخ، کوی سرباز) جنوب شهر(گل زرد)و شرق شهر (شاطرآباد) فاقد پارک و فضای سبز هستند که ایجاد پارک و فضای سبز با پراکندگی مناسب دراین ناحیه ها در قالب پارک های محل های و همسایگی اجتناب ناپذیر است. در فضاهای بلا استفاده (مخصوصاً مناطق دارای پستی و بلندی طبیعی مثل حوالی محله دوخواهران و چغا) می توان با ایجاد بام های سبز علاوه بر خلق فضاهای زیبا ودلپذیر، به تلفیق ساختار مصنوع با طبیعت و کاهش آلودگی های جوی کمک کرد. یکی دیگر از موانع ساخت و ساز بدون در نظر گرفتن سرانه فضای سبز ساکنان آن ایجاد دالان هاى طبیعى (در قالب پارک و فضای سبز حاشیه ای) با قابلیت توسعه شبکه زیر ساخت ها است. بنابراین رعایت اصول پنهان بوم شناسی سیمای سرزمین سبب انتقال دیدگاه های علمی و راهبردی برای حفظ هر چه بیشتر شبکه سیمای سرزمین (در اینجا پارک و فضای سبز) می گردد.

پارک و فضای سبز، کارکرد بوم شناختی، شهر نهاوند، بوم شناسی سیمای سرزمین