امیرحسین حلبیان - دانشیار، گروه جغرافیا، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران
فاطمه فتح الله زاده - دانشجوی کارشناسی ارشد تغییرات اقلیمی، دانشگاه پیام نور مرکز اصفهان

از جمله مهمترین اجزای سطح کره زمین که اهمیت ویژه ای درحیات موجودات آن دارد یخچال های طبیعی هستند به طوری که حدود 75 % ازکل آب شیرین موجود درکره زمین به وسیله همین یخچال های طبیعی تأمین می گردد. یخچال ها توده های بزرگی از یخ و برف میباشند که در مناطقی که آب و هوا سرد و یخبندان است تشکیل می شوند. در این نوع مناطق ریزش برف بیش از مقدار ذوب و تبخیر آن می باشد. البته وجود سرما در یک منطقه برایتشکیل یخچال کافی نیست و برای تشکیل یخچال علاوه بر وجود سرما ریزش زیاد برف نیز لازم است. هرچه از مناطق استوایی به مناطق قطبی نزدیکتر شویم به علت کم شدن درجه حرارت خورشید یخچال ها در ارتفاع کمتری تشکیل می شوند . در دوران گذشته مخصوصا در دوره پلیستوسن یخچال های طبیعی بخش وسیعی از قاره ها را می پوشاندندولی از آن زمان تابحال این یخچال ها پس روی کرده اند و اثر زیادی بر توپوگرافی زمین گذاشته اند. امروزه در حدود 10درصد از سطح زمین (حدود 16 میلیون کیلومتر مربع) توسط یخچال ها اشغال شده اند . در این پژوهش با در نظرگرفتن تغییرات وضعیت سالانه آب وهوایی و استفاده از تصاویر ماهواره ای لندست 8 شاخص 1 NDSI (شاخص سطح نرمال شده پوشش برف) که یکی از تکنیک های سنجش از دور و معیاری برای تعیین سطوح پوشیده از برف ارتفاعات می باشد وضعیت برفچال ها و یخچال های موجود در سیرک های یخچالی اشترانکوه در اواخر تیرماه (جولای) و برای مدت3 سال متوالی 2013 تا 2015 مورد بررسی قرارگرفت. مبنای تعیین شاخص NDSI باندهای حرارتی تصاویر ماهواره ای و با توجه به میزان بازتابش نور وگرما از سطح پوشیده از برف می باشد. درنتیجه این پژوهش مشخص شد پدیده گرمایش جهانی و خشک سالی سال های اخیر موجب کاهش شدید سطح و حجم برفچال ها و یخچال ها دراین منطقه شده است به طوری که در سال 2015عملا سطح پوشیده از برفی مشاهده نمی شود. بنابراین و با توجه به اینکه این ذخایر آبی ارزشمند یکی از مهمترین منابع تامین کننده منابع آب در این نواحی می باشند، توجه به این تغییرات وبرنامه ریزی برای صرفه جویی بیشتر و استفاده بهینه از منابع آب موجود را بیش از پیش طلب می کند.

شاخص NDSI ، تصاویر لندست، منابع آب، اشترانکوه