مهدی میرزایی - کارشناس بخش بررسیهای اجتماعی شرکت مهندسی مشاور مهاب قدس
صمد محمدی - مدیر گروه تجهیز منابع مالی و مشارکت مردمی شرکت آب منطقه ای کهگیلویه و بویراحمد

یکی از تنگناهای اساسی در کشورهای واقع در مناطق خشک و نیمه خشک جهان مانند ایران کافی نبودن آب برای مصارفگوناگون اعم از کشاورزی، صنعت، شرب و غیره است. به همین دلیل آب محدودکننده ترین نهاده ی کشاورزی در کشورمانمی باشد. از آنجایی که آبیاری فعالیتی ذاتاً گروهی است که همکاری میان تمام افراد جامعه را می طلبد، مدیریت مشارکتیآبیاریرهیافتی سودمند و نیازمند حمایت برای پایداری به منظور توسعه اقتصادی و اجتماعی جوامع محلی می باشد. پس از اجرایقانون اصلاحات اراضی و حذف مدیریت فائقه مالکان در روستاها، بسیاری از اراضی کشاورزی که پایاب منابع سنتی آب مثل چشمه،رودخانه، قنات و آب بندانها میباشند، دچار تزلزل، تضعیف و بعضاً فروپاشی مدیریت توزیع آب شدند. چشمه چال کلاغ دهستانکاکان شهرستان بویراحمد مصداقی بر مدعای پیشگفته است که مدیریت توزیع آب آن سالهاست که مورد اختلاف بین سهروستای سهامدار آن می باشد و عملاً این مدیریت از هم فروپاشیده است. این مقاله با استفاده از روشهای کیفی پژوهش مانندمصاحبه گروه متمرکز، مشاهده مشارکتی و مشاهده عمیق و همچنین جمع آوری اطلاعات و اسناد از ادارات مرتبط، برای مدیریتمشارکتی آبیاری بر اساس الگوی برنامهریزی پسون طرحی عملی ارائه نموده است. این پژوهش در گام نخست به جمع آوری وتحلیل اطلاعات و دادهها پرداخته و در گام بعدی سه مسأله اساسی از موانع مدیریت مشارکتی آبیاری چشمه را تشخیص داده واولویت بندی نموده است. سپس اهداف کلان و ویژه حل هر مسأله تعیین گردید و برای رفع آنها طرحی در نظر گرفته شد. و درپایان روشهای اجرا و پایش و ارزیابی ارائه گردید.

مدیریت مشارکتی آبیاری، چال کلاغ، کاکان، حل اختلاف، پسون