علیرضا تمینی - دانشجوی کارشناسی ارشد زراعت دانشگاه آزاد اسلامی واحد دزفول
سیدعطاالله سیادت - استاد زراعت دانشگاه آزاد اسلامی واحد دزفول
حسین نوریانی - عضو هیئت علمی دانشگاه پیام نور
مرتضی ولی زاده قلعه نوی - دانشجوی سابق کارشناسی ارشد زراعت دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی رامین

به منظور بررسی اثر دور آبیاری و تراکم بوته روی برخی شاخص های رشد فیزیولوژیکی ماش آزمایشی به صورت طرح کرت هاییکبار خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در سال 1390، در منطقه دزفول اجرا گردید. فاکتور اصلیشامل دور آبیاری در چهار سطح (I(3), I(2), I(1 و (I(4 (به ترتیب آبیاری پس از 60، 80، 100 و 120 میلیمتر تبخیر از تشتک تبخیر کلاس A) و تراکم به عنوان فاکتور فرعی در سه سطح (D(2), D(1 و (D(3 (به ترتیب 5، 10 و 15 سانتی متر فاطه دوبوته روی ردیف) در نظر گرفته شد. نتایج این آزمایش نشان داد، با افزایش فواصل کاشت، روند تجمع ماده خشک، سطح برگ،سرعت رشد گیاه و سرعت رشد نسبی گیاه کاهش یافت، ولی سرعت جذب خالص گیاه روند افزایشی داشت، که این امر ناشیاز کاهش سایه اندازی و در نتیجه افزایش سرعت جذب خالص گیاه را در پی داشت. از طرف دیگر، نتایج نشان داد که افزایشدور آبیاری باعث کاهش روند تجمع ماده خشک و دیگر شاخص های فیزیولوژیکی رشد گردید. لذا چنین استنباط می گردد کهگیاه ماش نسبت به دور آبیاری بسیار حساس بوده و به طور معنی داری در اثر دور آبیاری دچار افت عملکرد می گردد.

ماش، دور آبیاری، تراکم بوته، شاخص های رشد فیزیولوژیکی