مهدی حیدریان - کارشناس ارشد بیوفیزیک، عضو کمیته پژوهش و برنامه ریزی وزارت آموزش و پرورش
مهدیه حیدریان - گروه زیست شناسی گیاهی، دانشگاه پیام نور، مرکز سمنان، سمنان، ایران
کمال حیدریان - کارشناس و دبیر وزارت آموزش و پرورش

یکی از مهمترین محصولات گل و گیاهان شاخه بریده، میخک قرنفل (Dianthus barbathus) که یکی از گونه های میخک Dianthus caryophyllus L. می باشد. به علت خواص کیفی و کمی و دارویی مورد توجه و مطالعه بسیاری از محققین و پژوهشگران است. کشت بافت ترکیب شده با مهندسی ژنتیک، روش مناسب برای ارتقا خصوصیات کیفی می-باشد. هدف این پژوهش بررسی تنطیم کننده های رشد برروند رشد گیاه میخک است. براین اساس در یک طرح کاملا تصادفی و اتفاقی با پنج تکرار،پایه استریل گیاه میخک را در محیط پایه ی MS بدون هورمون کشت شد،سپس آنها را به گروه های شاهد و یازده گروه تیماری تقسیم کردیم. گیاهان تحت تیمارهای تنظیم کننده های رشد شامل محیطMS فاقد هورمون، محیطMS به همراه 1 میلی گرم بر لیتر سیتوکنین، محیط MS به همراه 5/0 میلی گرم بر لیتر اکسین، محیط MS به همراه mg/L05/0 جیبرلین، محیط MS به همراه mg/L1/0 جیبرلین بود. همچنین تیمارها از ترکیب دو هورمون نیز استفاده شد که شامل محیط MS به همراه1 میلی گرم بر لیتر سیتوکنین و 5/0 میلی گرم بر لیتر اکسین، محیطMS به همراه 1 میلی گرم بر لیتر سیتوکنین و 05/0 میلی گرم بر لیتر جیبرلین، محیط MS به همراه 1 میلی گرم بر لیتر سیتوکنین و 1/0 میلی گرم بر لیتر جیبرلین، محیط MS به همراه mg/L5/0 اکسین و mg/L05/0 جیبرلین، محیط MS به همراه mg/L5/0 اکسین و mg/L1/0 جیبرلین بودند. در این تیمارها از ترکیب سه هورمون نیز استفاده شدکه شامل محیط MS به همراهmg/L1 سیتوکنین و mg/L5/0اکسین و mg/L05/0 جیبرلین، محیط MS به همراه mg/L1 سیتوکنین وmg/L 5/0 اکسین وmg/L1/0جیبرلین بود. اثر تنطیم کننده های رشد را برروی فعالیت های کربوهیدرات گیاه میخک مورد بررسی قرار دادیم. پژوهش حاضر نشان داد که تغییرات در سطح 1درصد معنی دار بود، بطوری که بیشترین کاهش و افزایش قند محلول بترتیب در تیمار (. mg/L1 سیتوکنین و mg/L5/0 اکسین) و ( mg/L5/0 اکسین و mg/L05/0 جیبرلین) و بیشترین کاهش و افزایش قند نامحلول بترتیب در تیمار (mg/L05/0 جیبرلین) و (mg/L1 سیتوکنین، mg/L5/0اکسین و mg/L05/0 جیبرلین) نسبت به شاهد نظاره گر بودیم.

تنطیم کننده های رشد، میخک قرنفل، کشت بافت، قند محلول، قند نامحلول