محمدرضا نیکنام - دانشجوی دکترای فقه و مبانی حقوق اسلامی ، دانشکده حقوق ، دانشگاه آزاد دامغان ، ایران
هادی برزوئی - کارشناسی ارشد فقه و مبانی حقوق اسلامی ،دانشکده الهیات ،دانشگاه یزد ،ایران

خداوند در قرآن کریم درآیه شریفه « و اذا قرئ القرآن فاستمعوا له و أنصتوا لعلکم ترحمون». (204/اعراف)(و هنگامى که قرآن خوانده شود پس بدان [با دقت‏] گوش فرا دهیدو[هنگام شنیدن‏] ساکت باشید باشد که شما (مشمول) رحمت شوید). انسانها را به دو امر مهم استماع و انصات؛ هنگام تلاوت این مصحف شریف دستور می دهد. در این نوشتارضمن اشاره به معنای لغوی و اصطلاحی کلمات« انصات» و« استماع» و تفاوت معنایی این دو کلمه به بررسی نوع امر در این آیه و بیان شأن نزول و دیدگاه های علما و فقها درتفسیر و تبیین آیه می پردازیم و در آن به بیان مسائلی از قبیل؛ احکام مربوط به انصات و استماع قرآن، به هنگام قرائت قرآن یا به هنگام نماز و یا به هنگام خطبه های نماز جمعه و یا سایر مواردی که مورد اختلاف علما و فقهای بزرگوار است می پردازیم وهمچنین به برخی مسائل روزمره و مورد توجه جامعه، بر اساس نظرات و برخی استفتائات فقهای معاصر اشاره می شود.

قرآن، قرائت، انصات، استماع ، تلاوت