سیدعلی سراج - استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه پیام نور

انقلاب اسلامی ایران بزرگ ترین تحول فرهنگی، سیاسی و اجتماعی معاصر به شمار می آید. همان گونه که انقلاب اسلامی دارای خصوصیت مردمی، اسلامگرایی، عدالتخواهی، ظلم ستیزی وحاکمیت احکام الهی است، ادبیات انقلاب، جنگ وشهادت نیز بر همین اساس استوار است.تحولات سیاسی، اجتماعی و فرهنگی انقلاب اسلامی و دوران هشت ساله دفاع مقدس، زمینه ساز تأکید بر ارزش-ها، آرمان ها و ایدئولوژی های خاصی بود که در شعر این دوره بازتاب یافته است. در مقاله ی حاضر با روش توصیفی-تحلیلی به بررسی پیوند عناصر هویت ملی و دینی در شعر دفاع مقدس پرداخته شده است. یافته های پژوهش حاکی از آن است که شعر دفاع مقدس پیوندگاه هویت ملی و دینی است. شاعران دفاع مقدس با بازگشت به سرچشمه های هویت ایرانی و اسلامی از جمله توجه به قهرمانان اسطوره ای ملی و دینی، حماسه حسینی و پیوند آن با حماسه دفاع مقدس، توجه به ارزش های ملی و وطنی و تأکید بر پاسداری از آن با لحن حماسی، جنبه های هویت ملی و دینی را برجسته کرده اند و عزت و عظمت و ایمان و صلابت ملتی را که با تکیه بر آرمان و اعتقاد، صبورانه و دلاورانه، از معبر آزمونی بزرگ گذشته اند و سرافرازانه، درخشان ترین قطعه تاریخی خود را رقم زدند، به تصویر کشیده اند.

شعر دفاع مقدس، هویت، هویت ملی، هویت دینی