زهرا مقبلی دامنه - دانشجوی کارشناسی ارشد رشته مرتعداری
مهدیه ابراهیمی - استادیار دانشگاه زابل
ابراهیم شیرمحمدی - عضو هیات علمی دانشگاه زابل

بر اساس مدارک و گزارشهای موجود، وضعیت مراتع کشور در بیشتر نقاط ضعیف یا خیلی ضعیف بوده و درصد گونههای نامطلوب درمقایسه با گونههای مرغوب مرتعی بسیار زیاد میباشد. چرای دام یکی از مهمترین و متداولترین نوع کاربری زمین در اراضی مرتعی جهاناست و دارای پتانسیل بالا در تغییر میزان ذخیره کربن در چنین اکوسیستمهایی محسوب میشود، ارزیابی اثرات ناشی از چرای دام جهتیافتن خط مشی مدیریتی صحیح و اتخاذ یک استراتژی مناسب جهت دام گذاری در مراتع کشور، امری ضروری است. این تحقیق بهمنظورتعیین اثر شدتهای مختلف چرای دام بر اسیدیته و مقدار لاشبرگ خاک در مراتع شهرستان جیرفت واقع در استان کرمان انجام شد.رویشگاههای مرتعی تحت سه سطح شدت چرایی (چرای سبک ، چرای متعادل و چرای سنگین) تقسیم شدند که از نظر شرایط اکولوژیکهمگن بودند و شرایط توپوگرافی و اقلیمی یکسان بود. نمونهبرداری خاک با استفاده از اوگر در هر پلات از پنج نقطه در هر شدت چرا 25نمونه خاک نمونههای خاک پس از خشک شدن در آون و گذشتن از الک 2 میلیمتری و اندازهگیری خصوصیات خاک در قالب طرح بلوکهای کاملا تصادفی انجام شد. در خصوص مقدار اسیدیته نیز بیشترین مقدار اسیدیته در چرای سنگین (49/8 (اندازهگیری شد و کمترین مربوط به چرای سبک (81/7 (بود، بیشترین (48/3درصد ) و کمترین (41/0 درصد) درصد لاشبرگ بهترتیب در شدت چرای سبک و سنگین محاسبه شد بهطور کلی میتوان نتیجهگیری نمود که چرای شدید با ایجاد تغییرات منفی در عناصر غذایی خاک، پایداریاکوسیستم مرتعی را به خطر میاندازد.

جیرفت، چرا، اسیدیته، لاشبرگ، مراتع