اسماعیل حیدری - دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی آب سازه های آبی موسسه غیرانتفاعی آق قلا، ایران
عبدالرضا ظهیری - استادیار گروه آب، دانشکده آب وخاک، دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، ایران
مهدی مفتاح هلقی - استادیار گروه آب، دانشکده آب وخاک، دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، ایران،

یکی از مهم ترین مسایل در تعیین طول عمر مفید سدها، نحوه و مقدار توزیع رسوبات در مخازن میباشدامروزه مدل های ریاضی یکی ازابزارهای مهم برای پیش بینی مقدار رسوب گذاری در مخاز ن سدهایذخیره ای وبرآورد عمر مفید آن ها به شمار می روداین مدل ها مبتنی برتحلیل معادلات حاکم بر پدیده مؤثردر انتقال، توزیع، انباشت و آبشستگی رسوب می باشند . در این مقاله ، فرآیند رسوب گذاری سد گلستان بااستفاده از مدل ریاضی 0.Gstars3 شبیه سازی شده است .این مدل با استفاده از مفهوم نوارها یا لوله های جریان، قابلیت شبیه سازی توزیع رسوب گذاری را به صورت شبه دوبعدی (طولی و عرضی )در رودخانه ها ومخازن را داردبرای واسنجی هیدرولیکی و رسوبی این مدل از آمارو اطلاعات مربوط به سد گلستان و تغییرات هندسی مقاطع عر ضی سد به مدت7سال (از سال75- 1382(استفاده شده است .نتایج این واسنجی نشانمی دهد که رابطه تسینگ هوآ وایکزر ووایت مطابقت بهتری با شرایط موجود سد دارد. شبیه سازی با 3 لوله جریان با واقعیت تطابق بهتری دارد. از میان پارامترها و داده های ورودی مدل، تغییر در دمای آب کمترین تاثیر را بر نتایج می گذارد و مدل به تغییر دما (در محدوده دماهای معمول و منطقی محیط مورد مطالعه)حساسیت زیاد ندارد. هرچه تعداد گام های زمانی روندیابی کمتر باشد توزیع رسوبات را بهتر نشان می دهد ،ولی در کل رسوبات تاثیر ندارد. پس از سعی و خطا زیاد ضریب انتقال نامتقارن رسوب به دست آمد. حجم رسوبات 50 ساله برابر با 6/51 میلیون متر مکعب می باشد که حدود 60 درصداز حجم سد می باشد. شبیه سازی و کالیبراسیون نشانگر آن است که اعمال ضرایب و انتخاب معادله انتقال رسوب مناسب یک سد منحصر به خصوصیات منطقه بوده و قابل تعمیم برای سایر سدها نمی باشد.

مدل ریاضی، رسوب گذاری، سد گلستان،0.3 GSTARS