سهیلا محب زاده - دانشجوی کارشناسی ارشد رشته مهندسی بیوتکنولوژی کشاورزی، دانشگاه محقق اردبیلی
ناصر زارع - دانشیار گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه محقق اردبیلی
رسول اصغری زکریا - دانشیار گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه محقق اردبیلی
بهرام فتحی آچاچلوئی - دانشیار گروه صنایع غذایی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه محقق اردبیلی

رنین عامل مهمی در فرآیند تولید پنیر بوده و شامل پروتئینازهای اسید آسپارتیک، کیموزین و پپسین میباشد که با اثر هیدرولیتیک بر پیوند پپتیدی میان اسید آمینههای شماره Phe106-Met105 کاپاکازئین، باعث تشکیل لخته شیر میشود آنزیم کیموزین به طور عمده در صنایع غذایی استفاده میگردد. در این پژوهش، توالی ژن کیموزین شش گونهمختلف از پستانداران و قارچ رایزوموکور میهی مورد بررسی قرار گرفت. ارزیابیهای هم ترازی، فیلوژنتیکی و تنوع ژنتیکی در ناحیه کدکننده با استفاده از نرمافزارهای بیوانفورماتیکی انجام شد. میزان تنوع نوکلئوتیدی برای هر جایگاه 398/0 و متوسط تفاوتهای نوکلئوتیدی (K (در گونهها 809/274 بدست آمد. مطالعات همترازی و فیلوژنتیکی توالیهای کامل و نیز توالیهای کدکننده نشان داد که ژن کیموزین رایزوموکور میهی مطابقت کمی با توالی آن در پستانداران مورد مطالعه داشته است و از نظر فیلوژنتیک نیز در گروه مجزایی نسبت به گونههای پستاندار قرار دارد. از نظر نواحی حفاظت شده نیز تفاوتهای قابل توجهی بین ژن کیموزین رایزوموکور میهی و برخی گونههای پستانداران مشاهده گردید. بنابراین با توجه به نقش مهم این ژن در صنایع غذایی بویژه تولید پنیر، نتایج این پژوهش میتواند به منظور مطالعات مولکولی دقیقتر در راستای مدیریت منابع ژنی، مورد استفاده قرار گیرد.

فیلوژنیک مولکولی، ژن کیموزین، بیوانفورماتیک، آنزیم لختهکننده شیر