سیده آزاده طبائی - دانشجوی کارشناسی ارشد فیزیولوژی دام، دانشکده علوم دامی و صنایع غذایی، دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی رامین خوزستان،
مرتضی مموئی - استاد، دانشکده علوم دامی و صنایع غذایی، دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی رامین خوزستان،
خلیل میرزاده - دانشیار، دانشکده علوم دامی و صنایع غذایی، دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی رامین خوزستان،
صالح طباطبائی وکیلی - دانشیار، دانشکده علوم دامی و صنایع غذایی، دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی رامین خوزستان

این مطالعه، با هدف بررسی تاثیر جایگزینی سطوح مختلف لسیتین سویا با زرده تخم مرغ بر کیفیت اسپرم قوچ عربی در شرایط پس از انجماد-یخگشایی در فصل تولیدمثلی بهار در سال 1395 انجام شد. نمونههای منی از 8 رأس قوچ سالم و بالغ، با استفاده از شوک الکتریکی اخذ و نمونههای مناسب با رقیق کننده تریس مخلوط شدند. سپس پایوتهای 5/0 میلیلیتری با منی رقیق شده پر و پس از رسیدن به دمای 5 درجه سانتیگراد، ابتدا روی بخار ازت مایع، منجمد و پس از آن برای ذخیره نهایی در ازت مایع نگهداری شدند. پس از دو هفته یخگشایی پایوتها انجام گرفت و فراسنجههای کیفی اسپرم از جمله درصد تحرک، حرکت پیشرونده و سلامت غشای پلاسمایی اسپرم به ترتیب به وسیلهی نرم افزار کاسا و تست التهابی هیپواسموتیک بررسی شد. این پژوهش در قالب طرح کاملا تصادفی با پنج تیمار شامل (سطوح 5/0 ،1 ،5/1 و 2 درصد لسیتین سویا و 15درصد زرده تخم مرغ) و 20 تکرار انجام شد. نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد که بیشترین میزان بهبود در تحرک کل و تحرک پیشرونده در اثر افزودن 5/1 درصد لسیتین سویا به رقیق کننده حاصل شده است و باعث ایجاد اختلاف معنیداری در میزان تحرک اسپرمها بعد از فرآیند انجماد-یخگشایی شده است (05/0

رقیق کننده، انجماد، لسیتین سویا، تحرک پیشرونده، قوچ عربی