بررسی عوامل جغرافیایی مؤثر بر سیلخیزی در روستاهای حوضه آبخیز رودخانه گلیان (بخش مرکزی شهرستان شیروان)

گستره جغرافیایی ایران از نظر احتمال وقوع این حوادث بویژه سیل و زلزله، از آسیب پذیرترین بخشهای کره زمین است که هرساله وقوع این حوادث موجب خسارت های جانی و مالی فراوان می شود و سکونتگاههای روستایی نیز هموارهتجربه تلخی از بروز این گونه بلایا داشته .اند مخاطرات طبیعی به عنوان یکی از عوامل مهم پیش روی برنامه ر یزان محیطی می باشد. این مخاطرات در مواردی تحت تاثیر عملکرد نادرست انسانی تشدید می شوند، که البته وقوع سیلاب از نیز این پدیده مستثنی نمی باشد . بدین منظور روستاهای بخش مرکزی شهرستان شیروان (از توابع استان خراسان شمالی) که در حوضه آبخیز رودخانه گلیان واقع شده اند، ب ه عنوان مطالعه موردی انتخاب شده در .اند این بخش از مطالعه ابتدا نقشه های مربوط به عوامل فوق در محیطS GI و فرآیند تحلیل سلسله مراتبی Ahp استفاده گردیده و حرایم آنها و پهنه های خطر با شدتهایمختلف تعیین و نهایتا روستاهای آسیب پذیر موجود در منطقه لح از اظ شدت این مخاطرات اولویت بندی شده است. روش تحقیق بر پایه روش تحلیلی استوار بوده است و تکنیک کار، کمیت پذیری هر یک از متغیرهای مؤثر در سیلخیزی بوده است . برای رسیدن به این از امر شش فاکتور شیب، جهت شیب، کاربری اراضی ، لیتولوژی، بارندگی و فاصله از رودخانه اس تفاده شده است. این متغیر در ها قالب لایه های اطلاعاتی وارد سیستم شده و در نهایت با تلفیق لایه های مذکور و تجزیه و تحلیل آنها، نقشه نهایی پهنه بندی خطر وقوع سیل تهیه گردیده است. نتایج مطالعه ضمن آنکه به شناسایی مناطق امن در و معرض خطر سیل در نواحی روستایی ح وضه آبخیز رودخانه گلیان انجامید، نشان داد که حدود 1.30 درصد مساحت حوضه آبریز ، شامل 8 روستا از مجموع 18 روستا و 29 درصد جمعیتسکونتگاههای روستایی در ، محدوده پرخطر وقوع سیل قرار گرفته اند . هدف از انجام این تحقیق ، تهیه نقشه های پهنه بندی خطر سیلاب است که می تواند مسولان را امر در راستای برنامهریزی مدیریت بحران یاری نماید .

Keywords:

مدیریت بحران , خطر سیل . حوضه آبخیز رودخانه گلیان ,