علی روکی - دانشجوی کارشناسی ارشد جنگلداری، دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران

عوامل انسانی تخریب جنگل ها شامل چرای دام، آتش سوزی، تغییر کاربری، بهر ه برداری معدن، قاچاق چوب ، و رهاسازی زباله درجنگل عوامل تهدیدکننده پایداری جنگلهای طبیعی و انسانی هستند. چرای دام در جنگل ها آثار تخریبی زیادی دارد. دراین مطالعه اثرات چرای دام بر روی سلامت و کیفیت نهالها و فرم ظاهری آنها بررسی شد. بخش لیرهسرا از حوزه 45 گلبند به مساحت 2085 هکتار با استفاه ازنقشه توپوگرافی 10000:1 جهت انجام این مطالعه انتخاب گردید.محل اسکان دام و سامان عرفی آنها در دراین بخش پس از بازدید میدانی شناسایی شد. از محل اسکان دام در چهار مسیر در امتداد مسیرهای مالرو به صورت ترانسکت خطی تا مرز سامان عرفی حرکت کرده، و بر روی خط نمونهها در هریک از گروههای زادآوری 30 قطعه نمونه به ابعاد 2/5×2 مشخص و در آنها نوع گونه و درصد پوشش آن، ارتفاع نهالها، قطر یقه نهالها، و سلامت نهال ها داخل قطعه نمونه اندازهگیری شد. نتایج این مطالعه نشان داد که فراوانی نهال ها در سامان عرفی با دور شدن از محل اسکان دام و نزدیکی به مرز سامان عرفی به طور کلی افزایش مییابد.با دور شدن از محل اسکان دام فراوانی نهالهای فاقد شاخ وبرگ و سرچرشده کاهش یافته، و نهالهای کاملا سالم، نیمه سالم افزایش یافت.این بررسی نشان داد که چرای دام بر روی کیفیت و کمیت نهالها اثر منفی دارد. بنابراین ادامه این وضع پایداری جنگل را به مخاطره میاندازد.

اثرات چرای دام، اسکان دام، کیفیت نهال، لیرهسرا