وحید هاشمی - دانشجوی کارشناسی رشته مهندسی نقشهبرداری دانشگاه خواجهنصیرالدین طوسی
ابوالقاسم صادقی نیارکی - عضو هیئتعلمی و استادیار رشته سیستم اطلاعات مکانی دانشگاه خواجهنصیرالدین طوسی،
مصطفی قدوسی - دانشجوی دکترای رشته سیستم اطلاعات مکانی دانشگاه خواجهنصیرالدین طوسی

یکی از حوزههای تعیینکننده در پیشبرد یک جامعه بهسوی موفقیت و تعالی، حوزه بهداشت و سلامت آن جامعه است که باید بهوسیله دولتها و متولیان امر موردتوجه جدی قرار گیرد. برای ارتقاء بهداشت و سلامت جامعه، نیازمند شناخت هرچه بیشتر عوامل مؤثر بر بهداشت و سلامت هستیم. از طرفی سلامت انسانها توسط عوامل مختلف محیطی و ازجمله مکان زندگی آن ها تحت تأثیر قرار میگیرد. به هگون ایکه میتوان گفت مسائل مربوط بهسلامت تقریباً همواره ابعاد مکانی دارند. بررسی خصوصیات این مکانها (ازجمله خصوصیات مردم شناختی و وجود عوامل خطر محیطی)، بهمنظور انجام مطالعات اپیدمیولوژیک از اهمیت بالایی برخوردار است. شبکه بهداشت و درمان جامعه با حجم وسیعی از این نوع دادهها و اطلاعات مکانی سروکار دارد. ازاین رو به سامانه ای نیاز دارد که بتواند این نوع اطلاعات را بهخوبی نگهداری و مدیریت کند. سیستم اطلاعات مکانی، یک سیستم کامپیوتری برای مدیریت و تجزیهوتحلیل اطلاعات مکانی بوده که قابلیت جمعآوری، ذخیره، تجزیه تحلیل و نمایش اطلاعات مکانی را دارد. این سیستم چهارچوبی را برای ادغام و سازماندهی دادههای مکانی و اطلاعات مربوط به آن را جهت نمایش و تجزیهوتحلیل تأمین مینماید؛ بنابراین میتواند نقش چشمگیری به را عنوان یک ابزار در مدیریت دادههای حوزه بهداشت و درمان جامعه ایفا کند . در این نوشتار بابیان برخی مطالعات صورت گرفته درزمینه مدیریت و کنترل بیماری ها با سیستم اطلاعات مکانی دریافتیم که استفاده از آن در این زمینه میتواند ما را به نتایج قابلتوجهی نظیر ارتباط برخی بیماریها با عوامل محیطی، کشف تجمع مکانی برخی بیماریها، روند گسترش اپیدمیها برساند. به همین خاطر میتوان گفت استفاده از سیستم اطلاعات مکانی راهی در جهت توسعه سلامت خواهد بود .

تأمین سلامت، مسائل بهداشت عمومی، سیستم اطلاعات مکانی، تجزیهوتحلیل اطلاعات مکانی، مدیریت و کنترل داده