دانیال محمدحسینی - دانشجوی کارشناسی ارشد، ژئومورفولوژی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز ،
عزت الله قنواتی - عضو هیات علمی دانشگاه خوارزمی،

در الگوی توسعه فیزیکی شهر تحلیل مخاطره، بخش کلیدی تجزیه و تحلیل و تبیین خطرپذیری گروه های انسانی ساکن و تاسیسات مستقر در آن شهر است. هدف از این تحقیق تحلیل و پهنه بندی مخاطرات سیل، زلزله و لغزش در منطقه 5 تهران می باشد. روش این تحقیق با رویکرد توصیفی - تحلیلی و با استفاده از فرایند تحلیل سلسله مراتبی ( AHP (می باشد. شاخص های تحقیق شامل طبقات ارتفاعی، شیب، جهت شیب، سازندهای زمین شناسی، محدوده دشتی - کوهستانی، خطوط گسل، نقاط زمین لغزش، پوشش زمین، رودخانه ها و دشت سیلابی می باشد. این تحقیق با استفاده از روش فرآیند انجام شده است. در ابتدا با نظرات کارشناسی میزان ارجحیت هریک از لایه ها نسبت به هم در هر مخاطره بین 1تا 9 اولویت بندی شد. سپس با استفاده از نرم افزار Choice Expert وزن هریک از شاخص ها در هر مخاطره به دست آمد و با اعمال شاخص های استاندارد، طبقه بندی درونی هریک از شاخص ها انجام شد. با اعمال وزن هر لایه برای مخاطرات در لایه های طبقه بندی شده، پهنه بندی خطرات به دست آمد. این نقشه ها در پنج کلاس به شرح مناطق بدون خطر تا مناطق با خطر زیاد قرار گرفت. نتایج نشان داد در زمینه زلزله پهنه خطر زیاد ( 31 درصد) بیشترین و پهنه بدون خطر ( 5.7 درصد) کمترین مساحت را دارند. در زمینه سیل پهنه خطر متوسط ( 5.31 درصد) بیشترین و پهنه خطر نسبتا زیاد ( 3.6 درصد) کمترین مساحت را دارند. در زمینه لغزش پهنه خطر متوسط ( 7.32 درصد ) بیشترین و پهنه خطر کم (2.10 درصد) کمترین مساحت را دارند.

توسعه فیزیکی، مخاطرات طبیعی، زلزله، سیلاب، زمین لغزش، منطقه .5