امیر میرزایی موسی وند - دانشجوی دکتری مرتعداری دانشگاه محقق اردبیلی دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی
فرشاد کیوان بهجو - دانشیاردانشگاه محقق اردبیلی دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی
اردوان قربانی - دانشیاردانشگاه محقق اردبیلی دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی
محمدعلی زارع چاهوکی - استادگروه احیاء مناطق خشک و کوهستانی دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران

جاشیر ( Lindl ferulacea Prangos ( گیاهی است پایا و بلند که عمدتاً به عنوان علوفهای غنی در تغذیه دامها استفاده میشود. از طرف دیگر اسانسها از متابولیتهای ثانویه گیاهی بوده که به طور وسیعی در صنایع غذایی، دارویی و بهداشتی و به عنوان ترکیباتی با خاصیت ضدمیکروبی مورد استفاده قرار میگیرند . بخشهای هوایی گیاه مذکور از ارتفاعات شهرستان هیر واقع در استان اردبیل جمعآوری گردید و پس از خشک کردن گیاه در سایه اسانسگیری از آن با روش تقطیر با آب صورت گرفت. شناسایی ترکیبهای موجود در اسانس به وسیلهکروماتوگراف گازی متصل به طیفسنج جرمی ( MS/GC ( انجام شد. نتایج نشان داد که ترکیبهای اصلی اسانس این گیاه ترکیبهای مونوترپنی به ویژه آلفا-پینن ( /85 27 درصد)، کریوفیلن اکسید ( /91 24 درصد) و بتا-پینن ( /62 14 درصد) میباشند، به طوری که این سهترکیب در اسانس بیش از د 67 رصد از حجم اسانس را تشکیل میدهند. در مجموع 33 ترکیب از اسانس این گیاه شناسایی شد .

اسانس، Lindl ferulacea Prangos ،آلفا-پینن - بتا، پینن، اردبیل