نرجس اربابی - کارشناس ارشد فقه و مبانی حقوق

این مقاله باهدف بررسی الگوهای ارتباط علم و دین در اندیشه اسلامی با تمرکز آیات قرآن،کلام اهل بیت و نظرات علمای اسلامی انجام پذیرفته است.اسلام به عنوان کاملترین دین الهی دیدگاهی روشن و رئوفانه نسبت به علم دارد و طلب ان را در هرشرایطی بر مسلمانان واجب میداند.منظور از علم نافع علمی است که به نوعی به حال انسان سودمند واقع شود چه سود و نفع مادی باشد چه سود و نفع معنوی و اخروی.بنابراین اسلام هیچگونه تضاد و تعارضی باعلم ندارد و قدر مشترکهای فراوانی میان حقیقت علم و حقیقت دین وجود دارد.بدین منظور در این مقاله ابتدا به مروری بر پیشینه تاریخی ارتباط بشر با دین و علم پرداخته شده است.در این میان دیگاه های تعارض گرایی،تمایز گرایی و تکامل گرایی علم ودین از دیدگاه دانشمندان علوم طبیعی و دینی بیان شده است.از اینرو با در نظر داشتن سابقه تاریخی این بحث مفصل،میتوان به رابطه تعاملی علم و دین نظری مثبت داشت و باارائه صحیح و منطقی نظریه((علم دینی))،بشر را به استفاده از دو موهبت علم و دین توصیه کرد.تفاوت مطلب فقط دراین است که دین خدا را درابتدای کار قرار میدهد و علم در آخر کار متوجه وجود قوای مافوق طبیعت میشود.همان خدای واحد،برای دین پایه و برای علم تاج است.به عبارت روشنتر،علمم طبیعی برای معرفی خالق به ما کمک میکند در حالی که دین دستورات زندگی مارا تعیین میکند.در نتیجه بعد از بررسی نظرات مختلف و تعمق در آنها بنظر میرسد رویکرد تعاملی و تکمل گرایانه بین دین و علم همان رابطه حقیقی و واقعی بین این دو مهم است

علم،دین ،تعارض گرایی،تمایز گرایی،تکامل گرایی