علی یامی مرندی - کارشناس ارشد روانشناسی بالینی،دانشگاه آزاد اسلامی واحد گرمسار
محمود رستم زاده - استاد مدعو، روانشناسی، دانشگاه پیام نور، میانه، ایران

هدف:هدف پژوهش حاضر بررسی و مقایسه کارکرد اجرایی مغز و سخت رویی در فرزندان والدین با و بدون سوءمصرف مواد،انجام شده است.روش:پژوهش حاضر از نوع علی- مقایسه ای بود.جامعه آماری پژوهش حاضر شامل همه دانش آموزان مقطع دبیرستان آموزش و پرورش ناحیه دو شهرستان بهارستان واقع در استان تهران که به تعداد 4768 ‏نفر که در نیمسال اول سال تحصیلی 92-93 ‏مشغول به تحصیل بودند.حجم نمونه پژوهش شامل 140 ‏نفر( 80 ‏نفر آن پسر و60نفر آن دختر 15 ‏تا 18 ‏ساله) بودند که به روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای انتخاب شدند.برای انتخاب شرکت کنندگان در این پژوهش از معیار تشخیص وابستگی و عدم وابستگی به مواد مخدر بر پایه ملاک های تشخیصی و آماری اختلالات روانی DSM-IV ، مصاحبه و ارزیابی بالینی استغاده گردید.ابزار جمع آوری داده ها آزمون برج لندن(TOL)-نگاشت رایانه ای برج لندن و پرسشنامه سخت رویی استفاده شد.جهت تجزیه و تحلیل یافته ها در سطح آمار توصیفی به برآورد میانگین،انحراف استاندارد،شاخص پراکندگی و آمار استنباطی، تحلیل واریانس چند متغیره و با استفاده از نرم افزارSPSS_18 و تحلیل همبستگی پیرسون استفاده شد.یافته ها:نتایج بدست آمده نشان داد بین دو گروه فرزندان با والدین دارای سوءمصرف مواد و بدون آن حداقل از لحاظ یکی از متغیرهای وابسته (عملکردهای اجرایی مغز)(سخت رویی و ابعادش)تفاوت معنی داری وجود دارد. همچنین، بین عملکرد اجرایی مغز و میزان سخت رویی فرزندان با والدین دارای سو؟مصرف کننده ی مواد رابطه ضعیف معناداری وجود دارد .همین طور بین عملکرد اجرایی مغز و میزان سخت رویی فرزندان با والدین بدون سوءمصرف کننده ی مواد رابطه قوی معناداری وجود دارد.نتایج:یافته های حاصل از این پژوهش می تواند در شیوه های درمانی مختلف برای کاهش تنش ها، افزایش کنترل فشارهای زندگی و کاهش ضعف عملکرد اجرایی در سیستم خانواده این گروه ها مغید بوده و تبین بهتری از مشکلات این افراد به دست می دهد.

سوءمصرف مواد،سخت رویی،فرزندان،کارکرد اجرایی مغز