مطالعه شاخص های اشباع در منشا املاح منابع آب های زیر زمینی

هدف از این تحقیق بررسی آب زیرزمینی شهرستان دلفان ازنظر ویژگی های ژئوشیمیایی میباشد.برای این منظور از آنالیز عناصراصلی آب زیرزمینی منطقه استفاده شده است.که مطابق آنها همه ی پارامترها پایین تر ازحدمجاز بوده اند.ازآنجا که شاخص اشباع میتواندعامل مهمی در درک فرایند انحلال_ته نشینی کانی ها موجود درآب زیرزمینی باشد،به محاسبه شاخص اشباع با استفاده ازکدکامپیوتری Phreeqc پرداخته شده است.شاخص اشباع کانی های موردبررسی درهمه ی نمونه های آب منفی بود وهمه ی کانی های موردنظر میتوانند درحال انحلال باشند.همچنین براساس نمودارهای تبادل یونی،سدیم وکلر دارای دومنشامتفاوت بوده وانحلال کلسیت،دولومیت وژیپس در اکثرنمونه ها رخ داده که انحلال کلسیت ودولومیت بیشتر بوده است. مطابق نمودارپایپر تیپ آب منطقه بیکربناته-کلسیک میباشد. به منظور یافتن فاکتور اصلی شیمی آب زیرزمینی از روش واریمکس چرخشی که عمومی ترین نوعPCA است،به این دلیل که مولفه های قابل تفسیر بیشتری ارائه میدهد، استفاده شده است.مطابق این روش انحلال سنگ های آهکی ودولومیتی و تعامل آب-سنگ مهمترین عوامل کنترل کننده ی شیمی آب زیرزمینی منطقه است.بررسی توزیع متغییرهادرمحیط نشان داد که سدیم وکلرید وسولفات دارای چولگی مثبت ،کربنات دارای چولگی منفی واسیدیته،کلسیم ومنیزیم دارای توزیع تقریبامتقارن ویکنواخت میباشند.دربین متغییرها پارامترهای TDS,TH,EC دارای دامنه تغییرات وسیع قابل توجهی میباشند.ضریب همبستگی پیرسون بابیشترین همبستگی بین کلسیم با بیکربنات ومنیزیم باسولفات که میتواندنشانگرهم منشا بودن آنها باشدمحاسبه شد.

Keywords:

شاخص اشباع , تبادل یونی , تحلیل عاملی