مصطفی خسروی - عضو هیئت علمی گروه علوم اجتماعی دانشگاه پیام نور ،ایران
زینب وزیری - معلم ششم ابتدایی آموزش و پرورش استان گلستان

مقدمه:کتاب درسی از پرکاربردترین و مهم ترین رسانه های آموزشی در نظام های آموزشی کشورهای مختلف جهان، به ویژه نهادآموزش و پرورش جمهوری اسلامی ایران است که سند مکتوب ومدون تعلیم وتربیت محسوب میشود و فعالیت ها و تجاربیادگیرندگان، بر محور آن سازماندهی میشود .هدف از انجام این تحقیق سنجش میزان تقویت مولفه های سرمایه اجتماعی در کتاب های درسی بخوانیم چهارم و پنجم وششم ابتدایی می باشد .روشها: مطالعه ازنوع کیفی وکمی بر روی دانش آموزان پایه های چهارم و پنجم وششم ابتدایی انجام گرفت.گرد آوری داده ها از طریق چک لیست محقق ساخته انجام گرفت .پرسشنامه سرمایه اجتماعی بر اساس مدل اسکات(SCAT (وهمچنین چک لیست محقق ساخته کهروایی صوری ومحتوای آن مورد تایید افراد صاحب فن قرار گرفته ونیز پایایی آن ها با استفاده از روش ضریب آلفای کرمباخ 79./ بدستآمد.جامعه آماری پژوهش، کتاب های بخوانیم چهارم وپنجم و ششم دوره ابتدایی است که متون درسی آن به عنوان نمونه موردبررسی قرارگرفته است. اعتماد اجتماعی،مشارکت اجتماعی وانسجام اجتماعی به عنوان شاخص های سرمایه اجتماعی درنظرگرفته شده است.یافته ها: یافته های این پژوهش پس ازتحلیل محتواحاکی ازآناست که در میزان به کارگیری شاخص های سرمایه اجتماعی تفاوتمعنی داری در پایه های مختلف وجود دارد.نتیجه گیری: از شاخص اعتماد اجتماعی ، به میزان کمی درکتاب های دروه ی ابتدایی بهره گرفته شده است.اما از شاخص های مشارکت اجتماعی به میزان بیشتری استفاده شده است.

سرمایه اجتماعی ،تحلیل محتوا،مشارکت اجتماعی ،اعتماد اجتماعی