ارزیابی جای پای اکولوژیکی کلان شهر اراک

این مقاله به بررسی جای پای اکولوژیکی کلان شهر اراک، می پردازد و تلاش می کند به این پرسش پاسخ دهد: آیا فضای بوم شناسی شهر اراک توان حمایت و برآوردن نیازهای اساسی جمعیت شهر را دارد؟ این پژوهش با روش توصیفی انجام گرفته و جامعه ی آماری آن تمام خانوارهای شهری اراک بوده که آمار مربوط به میزان مضرف آنها از روش مراجع رسمی جمع آوری شده است. یافته های این پژوهش نشان می دهد که جای پای اکولوژیکی شهر اراک در گروه های مصرفی مواد غذایی، حمل و نقل، گرمایش گازهای طبیعی، آب، برق و زمین مورد نیاز برای دفع مواد زائد 3/99 هکتار بوده است، که مقایسه ی آن با فضاهای پشتیبان آن، مانند شهرستان و استان، بیانگر این است که شهر اراک برای برآوردن نیازهای زیستی و پایداری خویش متکی به منطقه ای فراتر از شهر اراک است. نگاهی به میزان مواد مصرفی شهر اراک، نشان می دهد که سهم مواد غذایی با 2/98 هکتار بیشترین سهم را در بین سایر مواد دارد. کمترین میزان مربوط به زمین مورد نیاز برای دفع زباله 0/06 متر مربع به ازای هر نفر بوده است. از آنجایی که ظرفیت زیستی ایران 0/8 هکتاراست، جای پای اکولوژیکی 3/99 هکتاری شهر اراک بدان معناست که 4/98 برابر بیش از سهم خود، از ظرفیت زیستی قابل تحمل کشور را به خود اختصاص داده است. به گفته ی دیگر با ادامه ی روند کنونی مصر، شهر اراک برای تأمین غذا، انرژی و زمین مورد نیاز برای جذب دی اکسید کربن، به فضایی حدود 399 برابر مساحت کنونی خود نیازمند است.

Keywords:

جای پای اکولوژیکی , توسعه ی پایدار شهری , پایداری , ظرفیت برد , اراک