محمدرضا جوادی - استادیار گروه منابع طبیعی، واحد نور، دانشگاه آزاد اسلامی، نور،ایران.(نویسنده و مسئول مکاتبات)
فرشاد میردارهریجانی - کارشناس ارشد آبخیزداری، سازمان جنگلها و مراتع، تهران، ایران
زهرا چترسیماب - کارشناس ارشد خاکشناسی، سازمان جنگلها و مراتع، تهران، ایران

فرسایش خاک جدی ترین مشکل زیست محیطی در مناطقمختلف ایران است. عوامل اصلی موثر در میزان فرسایش خاکعبارت از پوشش گیاهی، توپوگرافی، خاک، آب و هوا می باشند.به منظور توصیف مناطق با خطرات فرسایش خاک بالا و بهمنظور توسعه اقدامات مناسب برای پیشگیری از فرسایش بویژهدر حوزه آبخیز سدها، نقشه خطر فرسایش را باید با توجه بهاین عوامل تهیه نمود. تحقیق فوق در حوزه آبخیز آزاد رودواقع در استان مازندران به انجام رسیده است.در تحقیق حاضراز روش کرینه برای تهیه نقشه خطر فرسایش استفاده شدهاست. ابتدا با استفاده از فن آوری سنجش از دور و سیستماطلاعات جغرافیایی اقدام به تهیه اطلاعات پایه گردید. بطوریکهاز تصاویر ماهواره ای +ETM سال 2002 برای به دست آوردننقشه کاربری اراضی و پوشش گیاهی و سایر اطلاعات استفادهبعمل آمد. همچنین نقشه رقومی سایر عوامل (توپوگرافی، نوعخاک و آب و هوا) در محیط ArcGIS تهیه و به عنوان فایلهای ورودی در مدل کرینه برای تهیه نقشه خطر فرسایشخاک وارد شد. نتایج نشان داد که حدود 26 % از سطح منطقهدارای شدت فرسایش شدید، حدود 64 % از سطح منطقه دارایشدت فرسایش متوسط بوده و تنها حدود 10 درصد از سطحمنطقه دارای فرسایش کم می باشد.

مدل کرینه، خصوصیات خاک، فرسایش خاک، استان مازندران