بررسی تطبیقی نور و سایه در معماری مساجد قاجار و مساجد معاصر در تهران
Publish place: First National Conference on Islamic Architecture, Urban Heritage and Sustainable Development
Publish Year: 1395
نوع سند: مقاله کنفرانسی
زبان: Persian
View: 1,125
This Paper With 14 Page And PDF Format Ready To Download
- Certificate
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
IUSD01_150
تاریخ نمایه سازی: 5 بهمن 1395
Abstract:
نور و سایه نقش مهمی در انتقال معنی و روح فضای داخلی بنا دارند. میزان و شدت نور باعث ایجاد احساسات گوناگون در انسان می شود. همچنین در ایجاد تفاوت در کاربری ها نقش دارد. در معماری اسلامی نور و سایه از اصلی ترین ارکان شکل دهنده معماری هستند. مسجد به عنوان یک مکان مقدس نیاز به نورگیری و نورپردازی متفاوتی دارد تا حس عرفانی و معنویت را به عبادت کنندگان القا کند. این مقاله سعی بر آن دارد تا با تحقیق توصیفی _تحلیلی و با مطالعه ی منابع کتابخانه ای و اسناد مکتوب و همچنین مطالعات میدانی به مقایسه ی تفاوتهای نورگیری و نورپردازی در مساجد دوره ی قاجار تهران و مساجد معاصر بعد از انقلاب اسلامی تهران بپردازد. از این رو تعداد 5 نمونه از مساجد قاجار تهران با5 نمونه از مساجد معاصر تهران از لحاظ عناصر نورگیر و میزان نور و سایه مقایسه می شوند و تفاوتها و شباهتهای این مساجد در این زمینه استخراج می گردد. این مقاله با هدف پاسخگویی با سوالات زیر تنظیم شده است روشهای نورپردازی در معماری مساجد دوره قاجار چه تفاوتی با مساجد بعد از انقلاب اسلامی دارد؟ با توجه به نحوه نورپردازی مساجد قاجار و معاصر، کدام روشهای نورپردازی با کاربری مسجد تطابق بیشتری دارد؟ نتایج بیانگر این است که بیشترین عناصر نورگیر در مساجد قاجار پنجره مشبک دو لته با شیشه های رنگی یا ساده و هورنو می باشد و همچنین امروزه نورپردازی های مصنوعی بدون تحقیق و محاسبات به آنها اضافه شده است. در مساجد معاصر از عوامل مختلفی لوستر، باکس های نور با طرحهای مختلف ،نورپردازی های مخفی و... در نورگیری و نورپردازی استفاده شده است. تعدادی از مساجد معاصر در این زمینه موفق هستند که مسجد جامع شهرک قدس جز نمونه های موفق محسوب می گردد.در این مسجد از روشهای نورگیری گذشته به صورت امروزی و خلاقانه استفاده شده است ،همچنین تمامی نورپردازی های مصنوعی با محاسبات و متناسب با فضای عبادت طراحی شده است.درخشندگی نور تعبیه شده آزار دهنده نیست و دارای سلسله مراتب است. علاوه بر این سایه و نیمسایه نیز در شکلگیری فضای عرفانی آن نقش دارند. روشهای نورگیری و نورپردازی این مسجد خود راهی مناسب برای استفاده ی درست از نور طبیعی و مصنوعی و سایه ، در مساجد آینده و یا در مرمت مساجد گذشته است.با توجه به نقش کلیدی نور در ایجاد حس و حال معنوی فضا بهتر است در آینده در نورگیری و نورپردازی مساجد دقت بیشتری شود.
Keywords:
Authors
هاینه اخوت
استادیار دانشگاه مهندسی پردیس فارابی دانشگاه تهران
فروزان الماسی
دانشجوی کارشناسی ارشد معماری دانشکده مهندسی پردیس فارابی دانشگاه تهران
مراجع و منابع این Paper:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این Paper را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود Paper لینک شده اند :