درس هایی از قرآن کریم در ارتباط با گوسفند و بز

در قرآن کریم این آخرین کتاب آسمانی، برخی ابعاد زندگی جانوران نظیر آفری نش آنها، منافع حیوانات، لزوم درس آموزی و بهره گیری از آنها، احکام فقهی مربوطه و برخی تمثیل ها اشاره شده است لذا این بعد از قرآن کریم نیز برای انسان ها بویژه دانش پژوهان علوم جانوری حاوی درس های فراوانی است تا با بهره گیری از آنها راه از چاه باز شناسند و در مسیر نکته آموزی ، عبرت اندوزی و هدایت پیشگی گام نهند . قرآن کریم هر چند کتاب جانور شناسی نیست بلکه کتاب هدایت است اما در رشته های علوم طبیعی به اندازه ای که برای هدایت مردم ضرورت دارد سخن گفته است. در این مقاله، تلاش شده است با استفاضه از آیات نورانی قرآن کریم، نکات مرتبط با گوسفند و بز که در قرآن کریم مطرح شده تحت عناوین زیر ارائه گردد: -1 نحوه کاربرد لغات مربوط به گوسفند و بز در قرآن کریم: -1-1 اسامی عام: دابه و دواب، انعام و بهیمه -1-2 اسامی خاص: غنم (گوسفند) نغجه وضأن (میش) ، معز (بز) -1-3 ذکر فرآورد ههای گوسفند و بز: گوشت، پوست وشیر -1-4 داستان انبیای عظام علیهم السلام : داوری حضرت داود (ع) در مورد اختلاف بر سر گوسفندان و جایگزین شدن گوسفند به جای حضرت اسماعیل (ع) به منظور قربانی -1-5 بیان نعمت های الهی: حیوانات و فرآورده های آنها -1-6 ذبح گوسفند و بز در ارتباط با فرایض دینی: انجام قربانی -1-7 نیازهای مشترک انسان و حیوان: آب آشامیدنی، گیاهان -2 دعوت قرآن به مطالعه اندیشمندانه جانوران -3 نگاه توحیدی به جانوران آیات الهی، هدفداری آفرینش آنها، شمول قوانین کلی جهان هستی بر جانوران (علم خداوند به موجودات، رزاقیت الهی، تنوع موجودات، قاعده زوجیت، شمول هدایت الهی، عذاب های فراگیر، تسبیح حق و نیز حشر حیوانات) -4 خدمات گوسفند و بز به انسان -4-1 موجودات مسخر انسان -4-2 برخی مصادیق بهره مندی انسان از گوسفند و بز : رفع نیازهای غذایی، استفاده برای پوشش، استفاده برای قربانی، منافع دیگر -5 درس های اخلاقی در مواجهه با گوسفند و بز: -5-1 لزوم عبرت آموزی از زندگی حیوانات -5-2 امثال قرآنی: عدم ادراک سخنان چوپان توسط گوسفند -5-3 مقایسه انسان وحیوان -5-4 حیوانات وسایل آزمایش آدمی و تاکید بر عدم وابستگی به آنها -5-5 لزوم شکرگزاری حق به خاطر نعمت حیوانات -5-6 احترام به حیوانات -6 موارد فقهی مربوط به گوسفند و بز -6-1 دستور خوردن طیبات ونهی از حرمت های بی جا -6-2 حلیت حیوانات حلال گوشت -6-3 ذکر حرمت برخی موارد -6-4 رفع حرمت در موارد اضطرار -6-5 احکام ذبح -7 سوء استفاده از جانوران: بت پرستی و ... -8 جمع بندی امید است آشنایی هر چه بیشتر با قرآن کریم، ما را بیش از پیش از بهره های مادی و معنوی جهان هستی بهره مند سازد و روح والای حق جویی، خداپرستی و زیست خداپسندانه را در همه مراحل زندگی در ما زنده بدارد انشاء الله.

Keywords:

قرآن , گوسفند , بز , انعام , دابه