سیدرضا نقیب السادات - عضو هیات علمی دانشگاه علامه طباطبایی

تحولات جمعیتی ایران در دهه اخیر، اثرات شگرفی را بر ساختار اجتماعی اقتصادی و کالبدی کشور بر جای گذاشته است. افزایش جمعیت کشور و جابجایی و مهاجرت آنها از نقاط محروم به نقاط بر خوردار، باعث بر همخوردن تعادل های منطقه شده که می توان ریشه آن را در نحوه ی توزیع منابع در سطح این مناطق جستجو کرد.دراین میان شهرها به واسطه بر خورداری از امکانات و زیر ساخت های رفاهی خدماتی گوی سبقت را ربوده اند و -هر روز بر تعدادشهر ها و ساکنان آن افزوده می شود.به همین دلیل روند مهاجرت به شهرها سرعت چشمگیری یافته و روستاها را به نابودی کشانده است. شهرهای ما توان جذب مهاجرین را نداشته و بیشتر مهاجرین به دلیل ناتوانیمالی و اقتصادی به حاشیه شهرها رانده شده اند و در انزوای اجتماعی و اقتصادی به سر می برند. در دنیای امروز رسانه ها درحکم ابزار حسی افراد جامعه ؛واسط های انتقال اطلاعات واخبار هستند وبخش بزرگیاز آگاهیها ودانش امروزین ما بواسطه رسانه ها شکل می گیرد.صحبت از رسانه های گذشته وجدید ،صحبت ازطیف وسیعی از ابزارهای ارتباطی نظیر مطبوعات ،رادیو ،تلویزیون ،سینما ،فناوریهای جدید اطلاعاتی وارتباطی نظیر اینتر نت وشبکه های اجتماعی وشبکه های اجتماعی همراه و.... را دربر می گیرد.نقش گسترده رسانه ها ر دنیای امروز همه شئون حیات اجتماعی را تحت تاثیر قرار داده است.بهره گیری از رسانه ها در همه سطوح ودر همه موقعیتها ،می تواند زمینه سازی رفع بحرانها ؛حتی در اقشار ضعیف یا کم درآمد باشد.دراین مقاله با توجه به نقشهای گسترده رسانه ها ،از جمله هدایت وراهنمایی ،آموزشی وخبری ، تفریحی وتبلیغی رسانه ها،همبستگی وانسجام بخشی محیطی ، وبالاخره نقش انتقال میراثهای فرهنگی در رفع معضل حاشیه نشینیومدیریت این مقوله شهری وسایر مشکلات دیگر حیات شهری می توان زمینه سازی کرد. بنابراین درکنار ملاحظات مطرح شده به مباحثی نظیر :- روش های مسئولیت پذیر کردن شهروندان در شهرمبتنی بر نقش آموزشی واطلاع سانی رسانه ها ؛ افزایش مشارکت مردم از طریق رسانه ها در مدیریت شهری؛ - نقش رسانه ها در افزایش مشارکت شهروندان در تامین هزینه های شهری ؛- نقش رسانه ها درپویایی وزنده نگه داشتن حیات شهری از طریق اطلاع رسانی بموقع موضوعات مبتلا به شهروندان؛- نقش رسانه ها در حل مشکلات زیست محیطی شهری نظیر آلودگی هوا بخصوص در شهرهای بزرگ،حل مشکل ترافیک ،حل معظلات مربوط به تراکم جمعیت در برخی مراکز خاص شهری ؛- نقش رسانه ها در حل چالشهای مدیریت شهری از طریق ایجاد شهر الکترونیک؛- نقش رسانه ها در شبکه ای کردن مناسبات به عنوان یکی از اجزای مدیریت شهری آنچه که در نهایت مورد تاکید است ،شبکه ای سازی ارتباطی از طریق رسانه ها برای پاسخگویی به نیازهای شهریدر رفع مشکلات است. روش شناسی : مطالعه حاضر با استفاده از روشهای اسناد ومدارک علمی با تکنیک فیش برداری توصیفی ؛روش مصاحبه عمقی با تکنیک مصاحبه نیمه هدایت شده وروش پیمایشی با تکنیک پرسشنامه انجام شده است.پژوهش حاضرمطالعه ای اکتشافی درخصوص نقش رسانه ها در ساماندهی معضلات شهری است.جامعه آماری :در این بررسی کلیه آحاد وشهروندان کلان شهر تهران است. دربخش اسناد ومدارک علمی کلیه اسناد ومدارک مرتبط موجود دردسترس درحوزه رسانه ها ومدیریت معضلات شهری بوده است. نمونه مورد مطالعه در روش پیمایشی 400 نفر ودر روش مصاحبه عمقی 13 نفر بوده است.

نقش رسانه ها،مدیریت شهری ، مسئولیت پذیری شهروندان،افزایش مشارکت شهروندان،پویایی حیات شهری ،حل مشکلات زیست محیطی ،چالشهای مدیریت شهری ،شبکه ای سازی مناسبات شهری