بررسی تأثیر کیفیت نهادی بر رابطه بین نفرین منابع طبیعی و رشد اقتصادی ایران طی سال های 1370 تا 1392 با رویکرد ARDL

منابع طبیعی یکی از مهم ترین منابع ثروت ملی در جهان محسوب می شوند. شاید در ابتدای امر این گونه تصور شود کهدرآمدهای فراوان حاصل از منابع طبیعی برای یک کشور ایجاد ثروت کرده و پیشرفت اقتصادی و کاهش فقر را به دنبالداشته باشد و بنابراین منابع طبیعی میتوانند عاملی مهم در تسریع سرمایه گذاری و به دنبال آن رشد اقتصادی باشند، امامشاهدات تجربی عکس این ادعا را نشان میدهد. تعارض میان تئوری و تجربه باعث شد تا تلاش های زیادی برای تبیینعلل رابطه منفی میان رشد اقتصادی و فراوانی منابع طبیعی انجام شود. از طرف دیگر در سالهای اخیر یک سؤال درادبیات نفرین منابع، جایگزین سؤال قبلی وجود یا عدم وجود این نفرین شده است و آن اینکه چرا برخی از کشورهای دارایمنابع فراوان طبیعی، موفق شدند و بقیه موفق نشدند؟ جواب این سؤال را باید در کیفیت نهادی جست. از اینرو در اینمطالعه به بررسی تأثیر کیفیت نهادی بر رابطه بین نفرین منابع طبیعی و رشد اقتصادی در ایران برای سال های 1392-1370 پرداخته شد. برای این منظور از مدل های اقتصادسنجی خود رگرسیون با وقفه های توزیعی (ARDL) استفاده شد. یافته های تحقیق نشان داد که بین شاخص نفرین منابع طبیعی (ضریب متغیر تولید نفت) در مدل اول (فاقد متغیر کیفیت نهادی) و مدل دوم (دارای متغیر کیفیت نهادی) از نظر آماری اختلاف معنی داری در سطح 1 درصد وجود دارد. بدین معنی که متغیر کیفیت عوامل نهادی از تأثیر معنیداری بر رابطه بین نفرین منابع طبیعی و رشد اقتصادی در ایران برخوردار بوده و از شدت نفرین منابع طبیعی (تولید نفت) بر رشد اقتصادی در ایران می کاهد.

Keywords:

نفرین منابع طبیعی , رشد اقتصادی , کیفیت نهادی , مدل خود رگرسیون با وقفه های توزیعی (ARDL)