نادیه صفاری - دانشجوی ارشد گروه مهندسی آب، دانشگاه شهرکرد
بهزاد قربانی - دانشیار گروه مهندسی آب، دانشگاه شهرکرد

سرریزها، سازه های هیدرولیکی مهمی هستند که برای اندازهگیری دبی جریان و نیز کنترل سطح آب درشبکه های آبیاری و زهکشی، مخازن سدها، سیستم های تصفیه فاضلاب و کنترل سیل رودخانه ها کاربرد وسیعی دارند.این سازه ها به همراه دریچه ها از اجزاء مهم و کلیدی در مدیریت آب در کانال های آبیاری می باشند. سرریزهای لبه تیزمعمولی از نظر دقت اندازه گیری دبی جریان دارای محدودیت بوده و به همین دلیل به تازگی سرریزهای لبه تیز با مقطعمرکب (ترکیبی) مورد استفاده قرار گرفته اند. اندازه گیری دقیق جریان در محدوده وسیعی از دبی ها از جمله موارد مزیتاین گونه سرریزها می باشد. در مطالعات محققان مختلف، مجموع دبی های سرریزهای ساده که از روابط معمول سرریزهایلبه تیز محاسبه می شود، به عنوان دبی کل سرریز مرکب درنظر گرفته شده است. در این مطالعه، سرریز جانبی لبه تیز مرکبمثلثی- مستطیلی به صورت آزمایشگاهی در شرایط زیر بحرانی مورد بررسی قرار گرفت و در نهایت با به کارگیری آنالیز ابعادی، پارامترهای موثر بر ضریب دبی آن مشخص و در ادامه با بهره گیری از رگرسیون چند متغیره، رابطه ای جدید برایتخمین ضریب دبی در این نوع از سرریزها پیشنهاد شد. نتایج حاصل از روابط مذکور انطباق نسبتا مناسبی با داده هایآزمایشگاهی را نشان می دهد.

سرریز جانبی مرکب، ضریب دبی، رگرسیون چند متغییره