مرتضی شاهسوند - کارشناسی ارشد جزا و جرم شناسی دانشگاه علوم و تحقیقات تهران سمنان ایران

در کشور های مختلف جهان از جمله ایران ،عدم گزارش جرایم ارتکاب یافته توسط بزه دیدگان همواره یکی ازدغدغه های جرم شناسان بوده ، به گونه ای که نتایج پژوهش های صورت پذیرفته درکشور ایران حاکی از آن است که تنها 34/41 درصد بزه دیدگان جرایم ارتکابی علیه خویش را به ضابطان دادگستری و مقامات قضایی گزارش می می نمایند و 65/59 درصد آنان ازگزارش جرایم ارتکابی امتناع می ورزند عوامل مختلفی بر میزان عدم گزارش جرایم تأثیر می گذارد .ویژگی های شخصیتی بزه دیده نظیر جنسیت ،سن و سطح تحصیلات یکی از این عوامل است ؛به گونه ای که میزان عدم گزارش جرایم در بزه دیدگان با سن کمتر وسطح تحصیلات پایین تر و در میان جمعیت مردان نسبت به زنان بیشتر است .علاوه بر ویژگی های شخصیتی بزه دیده، میزان آشنایی بزه دیدگان با مرتکب جرم ،ترس از آبرو، تهدیدات مجرم و یا ترحم و دلسوزی نسبت به وی،مشارکت یا مقصر بودن بزه دیده در وقوع پدیده ی مجرمانه و عدم آگاهی بزه دیدگان از قانون و حقوق قانونی خویش و نحوه ی پیگیری آن از دیگر عواملی هستند که میزان عدم گزارش جرایم به مقامات قانونی و ذی صلاح را تحت تأثیر قرار می دهنداز آنجایی که اتخاذ هر گونه برنامه وتدبیری در سیاست جنایی برای مبارزه با پدیده ی بزهکاری ،زمانی کارایی لازمرا خواهد داشت که مبتنی برآگاهی حداکثری از کمیت و کیفیت بزهکاری و به تبع آن بزه دیدگی در جامعه، به ویژه آمار صحیح و قابل اعتماد از آن باشد و عدم گزارش جرایم مانعی جدی بر سر راه این هدف است، بنابراین شناساییعوامل عدم گزارش جرم ارتکابی از جانب بزه دیدگان و ارائه ی راهکارهایی جهت برطرف ساختن آن ها می تواند بهموفقیت و اعتبار بیشتر نظام عدالت کیفری و نهادهای ذی ربط منجر گردد و سیاست جنایی را در اتخاذ برنامه هایی کارآمد جهت مبارزه با پدیده ی بزهکاری یاری دهد .

عدم گزارش جرم،ضابطان دادگستری ،مقامات قضایی، بزه دیده،رقم سیاه جرایم