وحید فروردین - کارشناس ارشد هوافضا، سازمان هوافضا
داود رمش - کارشناس ارشد هوافضا

رفتار یک پمپ را منحنی های مشخصه آن توصیف می کنند. مهم ترین ویژگی این منحنی ها آن است که مستقل از نوع سیال هستند. کاویتاسیون در پمپها پدیده ی مهمی است که بروز آن یک عامل محدودکننده در فرآیند طراحی پمپ ها و یک عیب در ساختار توربو پمپ است. در یک پمپ با دبی عبوری و دور معین، در دمای ثابت، کاویتاسیون زمانی پدیدار می شود که فشار ورودی، پایی نتر از حد معینی قرار گیرد. این مرز، آستانه ی شروع کاویتاسیون نامیده می شود. منحن یهای مشخصه کاویتاسیونی، دربرگیرنده ی اطلاعات مربوط به این آستانه است. در تحقیق حاضر با تست یک پمپ نیمه گریز از مرکز ، منحنی های مشخصه کاویتاسیونی آن در شرایط مدل با آب تعیین شده است. پمپ مورد بررسی در ساختار توربوپمپ یک موتور سوخت مایع، هد اکسیدکننده را تامین میکند. برای صحه گذاری ، منحنیهای حاصل از شبیه سازی فرآیند کاویتاسیون، با نتایج یکی از تست های عملکردی این پمپ با سیال اصلی مقایسه شده است. از ویژگیهای مشخصه های بدست آمده، تفکیک نواحی کاویتاسیون خفیف و شدید است. ناحیه کاویتاسیون خفیف، محدوده ایی از کارکرد پمپ در شرایط کاویتاسیون است که در آن منحنی هد بر حسب زاپاس کاویتاسیونی را می توان با خطی تقریب زد که شیب آن صفر نبوده اما هنوز این شیب زیاد نیست، اما در ناحیه کاویتاسیون شدید این منحنی به شکل خطی خواهد بود با شیب بسیار بیشتر که در این ناحیه هد پمپ با کاهش زاپاس کاویتاسیونی، به شدت کاهش می یابد. نتایج تجربی حاصل، در شبیه سازی فرآیند گذرای کاویتاسیون در این پمپ مورد استفاده قرار گرفته است. چگونگی شبیه سازی فرآیند گذرای کاویتاسیون در مقاله جداگانه ای ارائه شده است.

مد لسازی تجربی، کاویتاسیون، پمپ گریز از مرکز، فشار بخار