هادی نوبری - کارشناس ارشد فیزیولوژی ورزشی کاربردی دانشگاه گیلان
کریم صالح زاده - استادیار، گروه فیزیولوژی ورزش، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه شهید مدنی آذربایجان
جواد فرمان پور - دانشجوی کارشناسی ارشد فیزیولوژی ورزشی دانشگاه آزاد ملکان

آبی که 75 درصد زمین را در برگرفته، عمق های بسیار متنوع و پرفشاری دارد. چالشهای محیط زیرآب آن طور که شایسته است مورد توجه قرار نگرفته اند و به نسبت محیط های فضایی و ارتفاعات مورد توجه کمی در حیطه پژوهش های علوم ورزشی قرار گرفته است. محیط زیر آب نسبتا ناشناخته و مسلما دستیابی به آن سختتر است. این موضوع به طور آشکاری با فاجعه سال 2000 زیر دریایی روسی کورسک نشان داده شد. از طرفی، محبوبیت ورزشی مانند غواصی که در محیط های پرفشار زیر آب انجام میگیرد. هموئوستاز بدن را به چالش میکشد و بدن در تلاش به رسیدن یک ثبات داخلی است. پژوهش حاضر به صورت توصیفی-کتابخانه ای با رویکرد اثرات فیزیولوژیک محیط های پرفشار بر بدن در هنگام فعالیت ورزشی میپردازد. محیطی که دارای فشاری بیشتر از سطح دریا است. از آنجایی که با افزایش فشار حجم کاهش می یابد، هوایی که در بدن وجود دارد، به هنگام غوطه وری در آب فشرده میشود. برعکس، هوایی که در عمق آب گرفته میشود. در هنگام بالا آمدن گسترده میشود. از همین رو، مشکلات فعالیت ورزشی در یک محیط پرفشار متعدد هستند. انسانها توانایی سازگاری در محیط های زیر سطح دریا تا بیش از 4000 متر ارتفاع هستند و صعود به اورست بدون کمک دستگاه های تنفس کمکی ممکن بوده است. در مقابل انسانها قادر به تنفس در زیر دریا جز با دستگاه تنفس نیستند. از آنجایی که این دستگاه ها، در اعماق و فشارهای زیاد، ترکیبی از گازهای تنفسی را عرضه میکنند، خطر ویژه موازنه نامتناسب فشار ریه ها، سینوس ها و فضاهای گوش میانی با فشار آب خارج را در پی دارند. از طرفی، تنفس با این دستگاه ها میتواند باعث تجمع گازها تا سطوح سمی در بدن شود، بنابراین باید احتیاط لازم لحاظ شود. پاسخ های تنفسی به یک محیط پرفشارشامل چند تغییر مهم است: الف) نیاز به تنفس از طریق یک تعدیل کننده ب) تراکم بالاتر گازها و تغییرات در نیروهای هیدرواستاتیک با عمق و فشار. ج) دمای پایینتر هوای دمی در محیط با فشار و محیط سرد.

غواصی، محیط پرفشار، فیزیولوژیک، تنفس