غلامرضا مقامی مقیم - استادیار و عضو هئیت علمی دانشکده علوم زمین دانشگاه دامغان

پیامدهای ناشی از تغییر اقلیم ، طی سالهای اخیر مشکلات بسیاری را به همراه داشته و انتظار می رود این روند در سالها و دهه های آتی ادامه داشته باشد. یکی از مهمترین این پیامدها افزایش وقوع بلایای جوی – اقلیمی نظیر خشکسالی، سیل، توفان،گردو غبار و ...است.پدیده گرد و غبار، به عنوان یکی از مخاطرات اقلیمی در مناطق خشک و نیمه خشک جهان به شمار می رود. در مناطق شمال شرق ایراننیز که از اقلیمی سرد و خشک برخوردار است، از یک سو به سبب نزدیک بودن به مناطق منشاءهای گرد و غبار در داخل کشور نواحی غربی و جنوب غربی میباشد که منبع آنها کشور عراق و شرق سوریه است و پدیده بادهای محلی فصلی 120 روزه در استانهای جنوب شرق ایران (از جمله استان سیستان و بلوچستان) و دامنههای کوههای استان خراسان جنوبی، خراسان رضوی و وجود دو کویر بزرگ درایران(حاشیه استانهای کرمان و یزد) میباشد و همچنین فعالیتهای اقتصادی بیش از حد انسان، که تعادل اکولوژیکی مناطق خشک و نیمه خشک را به هم زده است که در نتیجه ، وزش طوفانهای گردوغبار و ماسه در این مناطق توسعه یافته است و تخریب پوششگیاهی در عرصههای آبخیز، کاربری غیر اصولی اراضی، که به مرور زمان باعث ایجاد خشکسالی، بیابانزدایی و از بین رفتن فضای سبزدر این مناطق شده که زمینه را برای ایجاد گرد و غبار مستعد کرده است. در این پژوهش، فراوانی روزهای همراه با گرد و خاک در منطقه بجنورد بررسی می شود. برای بررسی و تحلیل ویژگیهای آماری گردوغبار شهر بجنورد، از داده های روزهای وقوع گردو غبار ایستگاههای استفاده گردیده است. نتایج نشان داد که Minitab ،Excel بجنورد استفاده گردیده است. برای انجام محاسبات آماری از نرم افزارهای وقوع گردوغبار سالانه در حالت کاهشی دارد. به طور کلی بیشترین فراوانی وضعیت گردوغبار در فصل تابستان که 48 % شهر بجنورد قابل ، ملاحظه است. و بعد از آن فصل بهار با 33 % می باشد. بیشترین پدیده گردوغبار به ترتیب در ماه های شهریور، مرداد و تیر با 18و16و14 درصد نسبت به بقیه ماهها روزهای گردوغبار بیشتری را داشته اند. و کمترین روزه های گردوغبار در ماه فوریه است

مخاطرات شهری، گردوغبار، شهر بجنورد