سروش آقائیان - دانشجوی کارشناسی ارشد متالورژی
علی فردوسی - دانشجوی دکتری متالورژی
حسین یوزباشی زاده - عضو هیئت علمی و استاد

در این مقاله به منظور بررسی انحلال نادرهای خاکی موجود در خاکه ی آپاتیت توسط فرایند لیچینگ با اسید نیتریک، طراحی آزمایش به روش RSM )روش سطح پاسخ( تحت نرمافزار Design Expert 7.0 انجام گرفت. به این صورت که ابتدا متغیرهای مستقل تاثیرگذار بر اساس اهدافمطالعه و تجربیات محققین انتخاب شد و پس از طراحی و انجام آزمایش، یک تابع چندجمله ای بر آن منطبق شد. سپس این مدل ارزیابی شده ونتایج بهینه سازی شدند. آپاتیت مجموعا حاوی حدود 1 درصد عناصر نادر خاکی یا لانتانید است. در این آزمایش، خاکه ی آپاتیت توسط اسید نیتریک در دمای محیط، در غلظتها و زمانهای مختلف، با مقادیر متفاوتی از نسبتهای جامد به مایع، تحت عملیات قرار گرفته و فسفریک اسید در غلظتهای متفاوت تولید میشود و بخش عمدهی نادرهای خاکی موجود در خاکه را در خود حل میکند. کلیهی آزمایشات در دمای محیط)حدود 03 درجهی سانتیگراد( انجام شد و در طول مدت آزمایش، محلول توسط همزن مغناطیسی با سرعت 033 دور بر دقیقه به هم زده میشد این فرایند با اسید نیتریک با غلظتهای30,45,03 درصد، در زمانهای10,20,30 دقیقه و همچنین با نسبت جامد به مایع10,20,30 درصد انجام شد. حالت بهینه برای دستیابی به بالاترین بازیابی نادرهای خاکی، اسید با غلظت % 03 ، نسبت جامد به مایع % 13 و زمان 13 دقیقه پیشنهاد شد که در این حالت بازیابی عناصر نادر خاکی به %71/56رسید.

آپاتیت، لانتانیدها، لیچینگ، روش سطح پاسخ ) RSM (، اسید نیتریک