ریحانه علی رمضانی - دانشجوی کارشناسی مهندسی مواد، متالورژی صنعتی
مسعود مصلایی پور - استادیار گروه مهندسی مواد، متالورژی صنعتی
سپیده طالبی - دانشجوی کارشناسی مهندسی مواد، متالورژی صنعتی

هیدروکسیآپاتیت )به اختصار HA (، از مهمترین بیوسرامیکها است که به دلیل زیستسازگاری و شباهت ساختاری با بخش معدنی استخوان ودندان از کاربردهای گستردهای در ارتوپدی و دندانپزشکی برخوردار است. به تازگی نانوذرات هیدروکسی آپاتیت به دلیل افزایش درصد خلوصمولکولی و بهبود در ویژگیهای مکانیکی همراه با کاهش در احتمال شکستگی و پسزدگی بصورت پودر و پوشش توجه بسیاری از دانشمندان را بهخود جلب کردهاند. در این پژوهش، نانوکریستالهای HA از طریق حرارت دادن و متعاقبا کلسینه کردن استخوان ماهی که یک منبع در دسترس و فراوان بوده، در دماهای متفاوت 650˚C ، 700˚C و 750˚C به مدت 6 ساعت در معرض هوا تولید شده است. تاثیر دما بر خصوصیات HA تولید شدهاز استخوان ماهی مورد مطالعه و پژوهش واقع شد و خواص فیزیکی و شیمیایی نمونهها با استفاده از روشهای مختلف آنالیز، مورد بررسی قرار گرفتهاست. آنالیز DTA/TG انجام شده، پایداری حرارتی و دمای تشکیل فازهای مختلف HA و تریکلسیمفسفات ) –TCP را در محدوده دمایی )β 25-1100˚C نشان میدهد. نتایج آنالیز طیفسنجی مادون قرمز) FT-IR ( نشان داد که پودر استخراج شده عاری از هرگونه ترکیبات آلی موجود در بافت استخوان میباشد. با انجام آنالیز پراش پرتو ایکس ) XRD ( مشخص شد که پودر بدست آمده در دمای 700˚C هیدروکسیآپاتیت خالص بودهو دارای درجه بلورینگی 85% میباشد و در دمای 750˚C استحاله جزئی –TCP اتفاق میافتد. بررسی تصاویر بدست آمده از میکروسکوپ β الکترونی روبشی ) SEM ( نیز نشاندهنده مورفولوژی کروی ذرات میباشد

هیدروکسیآپاتیت، نانوکریستال، استخوان ماهی، FT-IR ، XRD