سید حسین جلالی - دانشجوی دکتری سیاست گذاری بازرگانی، دانشکده مدیریت، دانشگاه تهران
محمد حقیقی - دانشیار گروه مدیریت بازرگانی، دانشکده مدیریت، دانشگاه تهران

توان رقابت در بازار مسئله ای مهم برای شرکت های نوپا و تکنولوژی محور به شمار می آید. تعداد زیادی از شرکت های نوپا که حول یک نوآوری تکنولوژیک شکل گرفته اند، به سبب عدم توفیق در تجاری سازی دستاوردهای خود و ناتوانی در رقابت با کسب وکارهای تثبیت شده داخلی یا رقبای قدرتمند بین المللی قادر به دستیابی به سطح قابل قبولی از عملکرد نیستند. در چنین شرایطی، ائتلاف های استراتژیک میان شرکت های نوپا و شکل گیری هسته هایی از کسب وکارهای تکنولوژی محور می تواند زمینه ساز هم افزایی و دستیابی به بازده بالاتری از فعالیت های نوآورانه یا تلاش برای کسب سهمی از بازار باشد. با این حال، حصول نتیجه مطلوب از اقدام به ائتلاف نیازمند توجه به ساختار بهینه حاکمیتی و چگونگی تنظیم روابط میان ذی نفعان درگیر در ائتلاف است. هدف از پژوهش حاضر، بررسی ساختار حاکمیت بهینه ائتلاف های استراتژیک برای شرکت های نوپا و تکنولوژی محور در حوزه زیست فناوری از دو منظر ائتلاف های قرارداد محور و ائتلاف های سرمایه محور است. داده های مورد نیاز برای این پژوهش به صورت تصادفی از میان آن دسته از شرکت های نوپا در حوزه زیست فناوری جمع آوری شده است که در مجموعه پارک های علم و فناوری یا مراکز رشد و پژوهشکده های وابسته به دانشگاه ها شکل گرفته و در حال فعالیت اند. یافته های این پژوهش نشان می دهد ائتلاف های استراتژیک مبتنی بر سرمایه در صنایعی نظیر زیست فناوری در قیاس با ائتلاف های استراتژیک قراردادمحور به سبب شدت عدم اطمینان، فاصله تکنولوژیک و پیچیدگی نسبی تکنولوژیک، گزینه مطلوب تری برای شرکت های نوپای تکنولوژی محور در حوزه زیست فناوری به شمار می آید. از این رو شکل گیری گروه های تکنولوژی محور با ساختار رسمی حقوقی و مشارکت در سرمایه، راهکار مناسب تری برای شرکت های نوپا و تکنولوژی محور به منظور کسب توان رقابتی در بازار است.

ائتلاف استراتژیک، ائتلاف های سرمایه محور، ائتلاف های قرارداد محور، زیست فناوری