سمانه ولی الهی - کارشناس ارشد مشاوره توانبخشی
محمدجواد اصغری - استادیار دانشگاه فردوسی مشهد

باتوجه به رشد جمعیت سالمندان در طی سالهای اخیر و توجه به مسئله بهداشت سالمندان هدف پژوهش حاضر تعیین نقش اعتقادات مذهبی در پیشبینی افسردگی، امید وشادکامی سالمندان بود. از این رو با استفاده ازروش نمونهگیری تصادفی 483 نفر از افراد سالمند زن ومرد که درمراکز سالمندی تحت پوشش بهزیستی شهر مشهد بودند انتخاب شدند. پرسشنامه جهتگیری مذهبی آلپورت، سیاهه شادکامی آکسفورد،پرسشنامه افسردگی بک و مقیاس امید اشنایدر جهت سنجش متغیرهای تحقیق استفاده شدند. نتایج نشان داد که افسردگی، امید و شادکامی با اعتقادات مذهبی و جهتگیری مذهبی درونی رابطه معنادار اما با جهتگیری مذهبی بیرونی رابطه غیر معنادار یافت شد. علاوه بر این، نتایج نشان داد که در متغیرشادکامی و امید بین زنان ومردان تفاوت معنادار وجود دارد و شادکامی و امید مردان از زنان بیشتر است. در افسردگی همبین زنان ومردان تفاوت معنا دار وجود دارد و افسردگی زنان از مردان بیشتر است، اما بین اعتقادات مذهبی در زنان ومردان تفاوت معنا داری وجود نداشت. همچنین نتایج نشان داد که جهتگیری مذهبی درونی بر خلاف جهتگیری مذهبی بیرونی توانست پیش بینی معناداری از افسردگی، امید و شادکامی سالمندان ارائه کند. زیرا جهت گیری مذهبی درونی ازطریق بالا بردن توانایی در مقابله با افسردگی و استرس منجر به ایجاد فضای حمایت اجتماعی و ایجاد امید، خوش بینی و شادکامی شده به سلامت روان افراد سالمند کمک میکند همچنین با توجه بهاینکه مردان تعاملات اجتماعی بیرونی یبیشتری نسبت به زنان دارند، بنابراین شادکامی و امید مردان بالاتر از زنان و همچنین میزان افسردگی آنها پایینتر است.

افسردگی، امید، شادکامی، اعتقادات مذهبی، جهت گیری مذهبی بیرونی، جهت گیری مذهبی درونی