یاسر محمدی - استادیار گروه ترویج و آموزش کشاورزی، دانشگاه بوعلی سینا همدان
مهدیه نخعی - دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه ریزی شهری، باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان، مرند
مهدی خداداد - دانشجوی کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، دانشگاه گلستان
امیرحسین پیرمرادی - دانشجوی دکتری توسعه روستایی، دانشگاه رازی کرمانشاه

اثرات اقتصادی خشک سالی های اخیر هم در کشورهای در حال توسعه و هم در کشورهای توسعه یافته، نشانگر آسیب پذیری جوامع در برابر خشک سالی می باشد که مهمترین تأثیر آن می تواند در نواحی روستایی و وضعیت اقتصادی کشاورزان روستایی باشد؛ چراکه یکی از منابع اصلی تأمین غذای خانوارهای روستایی، روش خود مصرفی تولیدات زراعی، باغی و دامی است. در این بین مدیریت ریسک می تواند باعث کاهش آسیب های ناشی از این پدیده طبیعی در مناطق روستایی باشد. بنابراین هدف از پژوهش حاضر بررسی نقش مدیریت ریسک خشک سالی در کاهش آسیب پذیری اقتصاد کشاورزان روستایی در شهرستان بناب می باشد که بدین منظور از روش توصیفی– تحلیلی و پیمایش میدانی استفاده شده است. جامعه مورد مطالعه در پژوهش حاضر تمام روستاهای شهرستان بناب می باشد که با استفاده از روش کوکران تعداد 344 نفر انتخاب و پرسشنامه به صورت تصادفی ساده بین آنها توزیع شده است. نتایج به دست آمده از تحلیل نرم افزار SPSS و آزمون کای اسکوئر نشان دهنده اجرای برخی از زمینه های مدیریت ریسک خشک سالی نظیر آبیاری فنی (آبیاری تحت فشار، قطرهای و ...) و استفاده از گونه های مقاوم در مقابل خشک سالی با ضریب معناداری 1% می باشد. همچنین اجرای مدیریت ریسک خشکسالی در محدوده مورد مطالعه توانسته است باعث بهبود وضعیت اقتصادی کشاورزان در برخی زمینه ها نظیر تنوع بخشی به محصولات روستا، حفظ مراتع روستا، پایداری اقتصاد کشاورزی و کاهش فقر در اقشار آسیب پذیر روستایی شود.

مدیریت ریسک خشکسالی، تغییر اقلیم، توسعه پایدار روستایی، آسیب پذیری، شهرستان بناب