سلیمان جانیان - دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی رودخانه، دانشگاه صنعتی جندی شاپور دزفول
محمد ذاکرمشفق - عضو هیات علمی گروه مهندسی عمران- آب، دانشگاه صنعتی جندی شاپور دزفول
بابک لشکر آرا - عضو هیات علمی گروه مهندسی عمران- آب، دانشگاه صنعتی جندی شاپور دزفول
فرهاد قلی نژاد - رییس اداره حفاظت محیط زیست شهرستان دزفول

در یک تعریف ساده خودپالایی، توانایی یک توده ی آبی در زدودن آلاینده ها از خود است. به بیان دیگر، حذف یا کاهش مواد آلی، موادمغذی گیاهان و سایر آلاینده ها از رودخانه ها به واسطه فعالیت های جوامع زیستی ساکن در آن، خودپالایی تعریف می شود. هدف از این تحقیق به دست آوردن حجمی از آلودگی است که رودخانه دز در بازه مورد نظر قادر به تصفیه فیزیکی و شیمیایی آن می باشد. به منظور بررسی توان خودپالایی رودخانه دز از 4 ایستگاه بطور متوالی در طول مسیر به ترتیب از بالادست به طرف پایین دست رودخانه پارامترهای مورد نیاز اندازه گیری شد، که بازه اول در حد فاصل بالادست چمگلک تا پارک دولت، بازه دوم در حد فاصل پارک دولت و پل پنجم و بازه سوم در حد پل پنجم و پایین دست تصفیه خانه قرار گرفته است. نتایج نشان داد که حداکثر توان خودپالایی در بازه های مورد بحث مربوط به بازه اول در حد فاصل بالادست چمگلک و پارک دولت، در مهر ماه و به میزان 20263 تن در روز می باشد و حداقل آن مربوط به بازه دوم در حد فاصل پارک دولت و پل پنجم و به میزان 10472 تن در روز می باشد. هرچه از بالادست به سمت پایین دست حرکت کنیم قدرت خودپالایی بین بازه اول تا دوم کاهش و بین بازه دوم تا سوم افزایش پیدا می کند و در دوره زمانی در هر سه بازه از مهر تا آذر ماه به علت افزایش دبی رود خانه توان خودپالایی افزایش پیدا می کند.

رودخانه دز، خودپالایی