بررسی و مقایسه تأثیرات اجتماعی احداث سد از منظر ساکنان پایین دست و بالادست (مطالعه موردی: سد خاکی لاور فین/ استان هرمزگان)

پژوهش حاضر با هدف ارزیابی اثرات و پیامدهای اجتماعی سد خاکی احداث شده در منطقه لاور و تأثیر آن بر ساکنان روستاهای بالادست و پایین دست انجام شده است. در این پژوهش برای تهیه داده های مورد نیاز، دو پرسش نامه با تمرکز بر دوره ی زمانی پس از احداث سازه و با عنوان های «پرسشنامه فرد» برای بررسی پیامدهای اجتماعی سد در منطقه و «پرسشنامه خانوار» برای کسب اطلاعات جمعیتی خانوارها، میزان مهاجرت و دلایل مهاجرت هر خانوار، طراحیگردید. پس از تکمیل پرسشنامه ها طی بازدیدهای میدانی، توسط ساکنان روستاهای بالادست و پایین دست سد، نتایج حاصلاز تکمیل آنها نشان داد که ساکنان هر دو روستا، احداث سازه را به عنوان اقدامی اثرگذار تصور و با رضایت از احداث عملیات سازه ای، آن را به عنوان اقدامی مثبت قلمداد می کنند اما میزان رضایت ساکنان روستاهای پایین دست سد بیش از میزان رضایت ساکنان بالادست سد است. همچنین با تحلیل آماری پرسشنامه ها با استفاده از آزمون کای دو مشخص شد که از 17 پرسش طراحی شده برای پرسشنامه فرد، فقط در 9 پرسش تفاوت معنی داری میان پاسخ های ساکنان روستاهای بالادست و پایین دست وجود دارد. در نهایت مشخص شد که سازه های احداثی با اهداف مختلف می توانند علاوه بر اثرات فیزیکی در جلب مشارکت مردمی در تقویت احساس مسؤولیت و همکاری در رفتارهای حفاظتی نیز مؤثر است.

Keywords:

عملیات سازه ای , ساکنان بالادست و پایین دست , تأثیر اجتماعی , آزمون کای دو