مجید عبادیفر - کارشناس ارشد دفتر مطالعات شرکت سهامی آب منطقه ای گیلان
شهاب کاوه کار - دانشجوی دکتری مهندسی منابع آب دانشگاه تبریز
سامان جوادی - استادیار گروه مهندسی آب پردیس ابوریحان دانشگاه تهران
فریدون معصوم پور - کارشناس ارشد آبخیزداری دانشگاه مازندران

سیل به وضعیتی اطلاق می گردد که در آن جریان رودخانه به صورت غیرمنتظره افزایش پیدا کرده و معمولا باعث خسارات مالی و جانی می گردد. یکی از مشکلاتی که در داشتن درک کامل از سیستم های هیدرولوژیکی وجود دارد آن است که بخش عمده ای از فرآیندهای بارش- رواناب، در خاک یا سنگ بستر اتفاق می افتند و در کل توانایی ما در اندازه گیری و ارزیابی فرآیندهای جریان زیرسطحی بسیار محدود است. در این پژوهش از بین مدل های مختلف بارش- رواناب تک واقعه ای (Single event) ، مدل سامانه مدلسازی هیدرولوژیک HEC-HMS انتخاب و نتایج حاصل از آن با نتایج روش SCS مقایسه گردید. در انتها نیز برای مدلسازی شرایط هیدرولیکی جریان در نرم افزار HEC-RAS، اطلاعات رودخانه شامل مقاطع عرضی و جانمایی پل ها و سایر عوارض با دقت بالا نقشه برداری شده است. با توجه به دبی های برآورد شده برای سیلاب با دوره بازگشت های مختلف و تعیین زبری بستر در مقاطع رودخانه، شرایط هیدرولیکی رودخانه مدلسازی و نتایج مورد تحلیل و بررسی قرار می گیرد. خروجی های نرم افزار شامل تنش برشی، سرعت و عمق آب در مقاطع، وضعیت رودخانه را در شرایط متفاوت بخوبی نشان می دهند. شایان ذکر است که پهنه سیلاب رودخانه ها با دبی های مختلف توسط نرم افزار تعیین می شود که جهت ارائه راهکارهای مهندسی رودخانه بسیار حائز اهمیت است .

دبی سیل، شهرک ماسوله، مدلسازی، HEC-RAS ،HEC-HMS ، SCS