فرهاد یکه یزداندوست - دانشیار دانشکده عمران دانشگاه خواجه نصیرالدین طوسی
جلیل مبارکی - دانشجوی دکتری عمران آب دانشگاه خواجه نصیرالدین طوسی

به منظور ارزیابی پایداری دریاچه ارومیه و دستیابی به کمیتی که انحراف از شرایط پایداری را نمایش دهد ، مجموعه ای از 20 مولفه در شش شاخص انتخاب و برای هر کدام از آنها ابزارهای کمی سازی تعریف گردید. در ادامه با شبیه سازی شرایط حاکم برحوضه آبریز دریاچه ارومیه با استفاده از WEAP، تاثیر مدیریت سدهای در حال بهره برداری بر پایداری تالاب در قالب سه سناریو مورد بررسی قرار گرفت. در شاخص نهایی، اعداد مثبت نشانگر پایدار بودن تالاب و اعداد منفی بیانگر عدم پایداری تالاب خواهد بود. بر اساس نتایج تحقیق در شرایط استفاده کامل از سدها، میزان شاخص پایداری نهایی برابر با 6- و بیانگر عدم پایداری شدید حوضه می باشد. این میزان در سناریو بهره برداری 50 % و عدم بهره برداری به ترتیب به 4/5- و 5/2- کاهش می یابد. با این وجود احیاء کامل و بازگرداندن پایداری آن تنها از طریق مدیریت سدهای موجود نیز امکان پذیر نبوده و مستلزم تعدیل مصارف فعلی متناسب با توان تامین منابع آب حوضه دریاچه در شرایط اقلیمی جدید خواهد بود.

پایداری تالاب، مدیریت سد، شاخص ارزیابی پایداری، دریاچه ارومیه