مرجان حسینی - دانشجوی دکتری مهندسی و مدیریت منابع آب، دانشکده مهندسی عمران، پردیس دانشکده های فنی، دانشگاه تهران
رضا کراچیان - استاد دانشکده مهندسی عمران، پردیس دانشکده های فنی، دانشگاه تهران

یکی از جنبه های مهم در طرح ملی احیا و تعادل بخشی منابع آب زیرزمینی، تکمیل بانک های اطلاعاتی مربوط به وضعیت کمیت و کیفیت آبخوان های کشور و ارزیابی اثر بخشی طرح است. بنابراین، ارزیابی و بهنگام سازی سامانه های پایش آب زیرزمینی از اهمیت بسزایی در اجرای این طرح برخودار است. در این مقاله، الگویی جدید برای طراحی شبکه پایش تراز آب زیرزمینی دشت دهگلان واقع در استان کردستان ارائه شده است. بر اساس کار تحقیقاتی حسینی و کراچیان (1394) ، یک الگوی نمونه برداری مکانی بر اساس شبکه-بندی شش ضلعی منظم با طول ضلع 2800 متر که در آن حتی الامکان ایستگاهی در مرکز یا نزدیک به مرکز هر سلول شش ضلعی باشد، به عنوان بهترین الگوی مکانی نمونه برداری در آبخوان دشت دهگلان معرفی شد. سپس، بر اساس قضاوت مهندسی، پیشنهادهایی به منظور حذف تعدادی از ایستگاه های موجود در شبکه پایش فعلی ارائه گردید. در ادامه مطالعه قبلی و به منظور افزایش دقت و تصمیم گیری بهتر در طراحی شبکه پایش، در این مقاله یک تحلیل مکانی- زمانی انجام می گیرد و بر مبنای آن اولویت حذف ایستگاه های شبکه تعیین می گردد. سپس، ضمن حفظ ساختار شبکه بندی شش ضلعی به دست آمده در مطالعه قبل، به منظور حذف ایستگاه ها در شبکه پایش به جای استفاده از قضاوت مهندسی از اولویت بندی به دست آمده به منظور حذف ایستگاه ها استفاده می-گردد. بر اساس نتایج به دست آمده، با استفاده از روش پیشنهادی میزان کاهش درصد واریانس خطای تخمین در این مطالعه در مقایسه با مطالعه قبل 24,7 % بهبود می یابد که بیانگر عملکرد مناسب روش پیشنهادی در ارتقاءکیفیت طراحی شبکه پایش تراز آب زیرزمینی این دشت می باشد.

شبکه پایش تراز آب زیرزمینی، تحلی مکانی- زمانی، دشت دهگلان، زمین آمار، رتبه بندی حذف ایستگاه ها، الگوی شبکه بندی شش ضلعی