ابوالقاسم علی قارداشی - استادیار دانشکده مهندسی آب و محیط زیست، دانشگاه شهید بهشتی- نویسنده مسئول
مهدی حسن وند جمادی - دانش آموخته کارشناسی ارشد مهندسی آب و فاضلاب، دانشگاه شهید بهشتی
گاگیک بدلیانس قلی کندی - دانشیار دانشکده مهندسی آب و محیط زیست، دانشگاه شهید بهشتی
شروین جمشیدی - دانشجوی دکتری مهندسی محیط زیست، دانشگاه تهران

ویژگی های هیدرودینامیکی راکتورهای تصفیه فاضلاب با سرعت بالا از مهمترین فاکتورهای مؤثر بر طراحی و راهبری راکتور می باشد. یکی از راکتورهای تصفیه با سرعت بالا، راکتور بافل دار است که اخیراً برای تصفیه فاضلاب به صورت بی هوازی به کار گرفته شده است. این راکتور ساختاری اتاقک بندی شده است و هر اتاقک به دو بخش با جریان رو به پایین و رو به بالا تقسیم می شود. با توجه به این ساختار، تغییرات هیدرودینامیکی از قبیل سرعت و جهت جریان بر عملکرد راکتور اثرگذار بوده وهیدرودینامیک جریان نقش مهمی در راهبری این راکتور دارد. در این مقاله، ویژگی های هیدرودینامیکی جریان عبوری از یک راکتور بافل دار بی هوازی در مقیاس آزمایشگاهی به حجم 6 لیتر و دارای 8 اتاقک مورد بررسی قرار گرفته است. آزمایش ها در دو زمان ماند هیدرولیکی 110 و 332 دقیقه انجام پذیرفته و شاخص های هیدرودینامیکی مربوط به راکتور بررسی گردید که از آن جمله می توان به زمان ماند تجربی، فضای غیرفعال، شاخص اتصال کوتاه و راندمان هیدرولیکی اشاره کرد. همچنین رژیم جریان هیدرولیکی عبوری از راکتور مورد بررسی قرار گرفت. برای زمان های تئوریک مورد مطالعه، زمان ماند تجربی راکتور به ترتیب 98 و 327 دقیقه به دست آمد. حجم فضای غیرفعال برای زمان ماند 110 دقیقه برابر 11/14 درصد و برای زمان ماند 332 دقیقه تنها 1/5 درصد محاسبه گردید. شاخص ا تصال کوتاه برای زمان ماندهای 110 و 332 دقیقه به ترتیب 0/409 و 0/252 و راندمان هیدرولیکی به ترتیب برابر 80% و 88% به دست آمد. با توجه به نتایج به دست آمده، می توان گفت در حالت کلی راکتور بافل دار بی هوازی، راکتوری با عملکرد هیدرولیکی نسبتاً مناسب است. همچنین این راکتور دارای انتشار نسبتاً پایینی بوده و به راکتورهای نهر گونه گرایش دارد.

هیدرودینامیک جریان، راکتور بافل دار بی هوازی، منحنی پراکندگی زمان ماند