رقیه جهدی - دکتری منابع طبیعی- جنگلداری، دانشگاه تهران؛ مشاور مدیریت حریق، یگان حفاظت سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری کشور
حسین بدری پور - دکتری علوم مرتع؛ کارشناس معاونت امور جنگل، سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری کشور
ناصر اسفندی - معاون فنی یگان حفاظت سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری کشور

آتش یکی از مهم ترین تهدید ها برای محیط زیست و منابع طبیعی در سرتاسر جهان است که داده های آماری روند افزایشی را در تعداد و سطح گسترش آنها به ویژه در چند دهه اخیر نشان می دهد. بنابراین اتخاذ راهکارهایی برای مدیریت آتش به منظور کنترل و کاهش خسارات ناشی از آن ضروری می باشد. پیش بینی، پیشگیری، کشف و شناسائی، مقابله و عملیات بعد از اطفاء و فعالیت های مربوطه، از جمله اقداماتی است که در چرخه مدیریت بحران حریق مورد استفاده قرار می گیرد تا از بروز بحران جلوگیری نماید. مهمترین و شاید کم هزینه ترین فعالیت در این عملیات پیش بینی و پیشگیری از حریق می باشد که مجموعه ای از فعالیت های اطلاع رسانی و ارتقاء آگاهی های عمومی و کاهش میزان مواد قابل اشتعال در راس آنها قرار دارد. پس از کشف و شناسائی حریق در عرصه های طبیعی، با گشت و مراقبت های نیروهای حفاظتی یا اطلاع-رسانی نیروهای مردمی، اطفاء حریق از دیگر پروژه های عملیاتی است و اگر پیشگیری مناسب صورت نگرفته باشد می تواند آتش سوزی های کوچک را به آتش سوزی متوسط و حتی بزرگ تبدیل نماید. بیشتر مناطق جنگلی ایران در مناطق کوهستانی و صعب العبور قرار دارند و استفاده از برخی از ماشین ها و وسایل اطفای حریق در آنها مشکل بوده و یا امکان-پذیر نیست؛ بنابراین نیاز به استفاده از فناوری های نوین در این گونه موارد است. در طی سال های گذشته ضعف برنامه-ریزی، عدم آمادگی و نبود سامانه های پیش بینی و هشدار سریع باعث گسترش آتش سوزی و ایجاد صدمات جدی به منابع طبیعی شده است. در طی دهه اخیر استفاده از سنجش از دور و سیستم های اطلاعات جغرافیایی به عنوان ابزاری مفید برای آنالیزهای مختلف و مدیریت های بهینه آتش سوزی هم قبل و هم بعد از وقوع آن توسعه یافته است. سنجنده-های ماهواره ای با قدرت تفکیک مکانی و زمانی مناسب، اطلاعات مهمی را برای هشدارهای زودهنگام آتش سوزی در دسترس قرار می دهند. در این تحقیق به بررسی سیستم های هشدار سریع آتش جنگل موجود در سه سطح جهانی، منطقه ای و ملی- محلی به همراه اهداف بکارگیری این سیستم ها و اندازه نیازمندی ها پرداخته می شود

اطفای حریق، پیشگیری از حریق، سامانه های پیش بینی و هشدار سریع، مدیریت آتش